Ahlâkın Temel İlkeleri

Bu çalışmanın amacı, ahlâkla ilgili temel ilke ve erdemlerin neler olması gerektiği konusunda tespitlerde bulunmak, bu konuyla ilgili düşünce ve önerilerimizi açıklamaya çalışmaktır. Ahlâk konusu, gerçekten çok önemli ve üzerinde durulması gereken bir konudur. Ahlâk da bir bilim dalı, bir disiplindir. Her bilim dalı gibi, ahlâkın da kendine özgü birtakım ilke ve kabullerinin olması gerekir. Biz, bu çalışmamızda, bu konular üzerinde durduk. Ayrıca İslâm ahlâkında temel erdemlerin neler olması gerektiği konusunda kendi tespitlerimizi yapmaya çalıştık. Çünkü temel erdemlerin tespit edilmesinin, ahlâk eğitimi açısından önemli olduğunu ve bunun toplumda ortak bir ahlâk anlayışının benimsenmesine katkıda bulunacağını düşündük. Antik Yunan felsefesinde, ahlâkla ilgili dört temel erdemin tespit edildiğini görüyoruz. Bunlar; hikmet, iffet, cesaret ve adalet. Kuşkusuz bu, güzel bir tasniftir. İslâm felsefesinde de bu tasnifi benimseyen düşünürler oldukça fazladır. Ancak biz, bu dörtlü sınıflandırmanın yeterli olmadığını düşünüyoruz. Çünkü İslâm ahlâkı çok daha geniş bir perspektife sahiptir ve daha sağlam temellere dayanmaktadır. Bunun da sebebi, İslâm ahlâkının vahye dayanan bir ahlâk anlayışı olması ve temel normlarını vahiyden almasıdır. Temel erdemlerin belirlenmesi konusunda bizim yaptığımız tespit şöyledir: Hikmet, doğruluk, merhamet, iffet, adalet, yardımseverlik, sabır, temizlik, sözünde durma, cesaret. Biz bu çalışmamızda, onlu bir tasnifin daha kapsamlı ve bizim ahlâk anlayışımıza daha uygun olacağı görüşünü ileri sürüyoruz. Tabiî bu, bizim önerimiz. Takdir, okuyuculara aittir; bu konuda son sözü, ahlâkçılar ve ahlâk felsefesi alanında çalışanlar söyleyecektir.