Akıldan Bela

Modern Rus edebiyatinin kuruculari ile pek çok önemli ismi etkilemis ve Puskin’in Erzurum Yolculugu’nda; degeri bilinemedi, mutlaka biyografisi yazilmali diye belirttigi Griboyedov’un, Rusça aslindan çevrilen Akildan Bela adli bu önemli eseri, Gonçarov’un elestirel incelemesiyle bir arada sunulmustur. Griboyedov, Akildan Bela’da, 19. yy Rus soylusunun yasam biçimini, davranislarini ve dünyayi anlamalarini yine onlardan biri olan bir aydinin elestirisini merkeze alarak anlatmistir. Ilk gerçekçi yapitlardan olan Akildan Bela her ne kadar bir dönemin elestirisi olsa da bugün aradan geçen yaklasik iki asra karsin; yakilan, asilan, cezaevlerinde susturulmaya çalisilan aydinlarin cografyasinda benzer gerçeklerle karsi karsiyayiz. Statüko ve muhafazakârliga karsi olan aklin; gücü elinde bulunduranlarca yok edilmesi, dislanmasi maalesef yabancisi olmadigimiz bir durum da. Evrenselligini koruyan Akildan Bela’nin, aydin kavramini yeniden tanimlamamiza, tartmamiza neden olacagini ümit ediyoruz.