Amerikalı

Henry James'in basyapiti denebilir Amerikali için. Gerçekçi anlatimini romantik-melankolik çikislarla bezeyen James, bu çarpici romaninda bir dönemin, yani 19. yüzyil Avrupasi'nin kusursuza yakin bir panoramasini sunuyor. Anlatinin mekânsal merkezi 19. yüzyilin bir tür arzu nesnesi sayilabilecek Paris'tir. Özellikle entelektüel açidan büyüleyici bir kenttir Paris ve dünyanin dört bir yanindan insanlari miknatis gibi kendisine çekmektedir. Avrupa kitasinin kültürel nabzi Paris'te atmaktadir. Müzik, edebiyat, resim ve diger sanatlardaki gelismelerin sunumu Amerikali'nin estetik dokusunu olusturur. Romanin esas karakteri Newman, Fransiz aristokrat sinifiyla temas kuran, merakli, davranislarinda rahat bir karakterdir. He ne kadar varlikli olsa da hoslandigi kadinla evlenmesinin önünde yiginla engel vardir; kültüre düskün, sanata meraklidir ama nihayetinde bir "lord" degildir, alaya alinir, yer yer gururu incinir, ama israrcidir da:"Newman kafasi karisik bir durumda kiza bakti. Suçlanmis oldugu komik çam devirmelere karsin, budalaliktan çok uzak biriydi. Kiz bir oyun oynamaktaydi; kendisinin estetik açidan gelismemis olmasina aciyor degildi. Kazanmayi umdugu sey neydi? Kiz büyük oynuyor, yüksek risk aliyordu; elde edecegi ödül de ona göre olmaliydi. Newman, ödülün büyük olabilecegini öngörse de, arkadasinin yürekliligini hayranlikla karsilamaktan kendini alamiyordu. Önemli miktarda bir parayi, bir eliyle yapmak istedigi seyler için tutarken, diger eliyle havaya saçiyordu."Iki farkli dünya arasindaki gerilimlerin serinkanli bir biçimde islendigi Amerikali, miadini doldurmak üzere olan bir dünya ile sekillenme faslinda olan bir dünya arasindaki var olma krizlerine isik tutuyor. Bu açidan tarihsel bir nitelige de sahip... (Tanitim Bülteninden)