Atatürk ve Kral

Montreux Konferansi’ndan sonra Ingiltere ile Türkiye arasinda baslayan hizli yakinlasma, Ingiltere Krali VIII. Edward’in Türkiye ziyaretiyle daha da artmistir. Ingiltere kralinin 1936 Eylül’ünde Türkiye’de törenle karsilanmasi, Türk kamuoyunun Ingiltere ile dostlugu açiktan açiga gösterme yolunda atilan ilk adimdir. Kralin Atatürk’ü ziyareti, Türkiye ile Ingiltere arasindaki iliskilerin gelismesinin de açik bir isaretini olusturmaktadir. Kralin Türkiye ziyareti, gayriresmî bir ziyaret olmakla birlikte, akisleri büyük olmustur. Yerli ve yabanci basin organlarinin ziyarete ilgisi en üst düzeyde gerçeklesmistir. Ziyaret esnasinda Atatürk ve kral arasinda olusan samimi hava, iki ülke arasinda gelecekte yasanacak iliskilere de olumlu bir hareket kazandirmistir. Dünya diplomasi tarihinde hasim ülkeler arasindaki barisma ziyaretleri türüne ilk örnek de bu olmustur. Bu ziyaretle kendini gösteren Türk-Ingiliz yakinlasmasina pek çok ülke olumlu yaklasirken, Italya ve Sovyetler Birligi gibi ülkeler ise ziyaretten rahatsizlik duymuslardir. VIII. Edward-Atatürk bulusmasi, Almanya’da yakin gelecekteki Türk-Ingiliz ittifaki için bir ilk olarak degerlendirilmis ve ziyaretin büyük siyasi önem tasidigi üzerinde durulmustur. Kralin Türkiye’ye gelisi, iki memleket arasindaki her türlü zorluklarin ortadan kaldirildigi bir zamanda meydana gelmesiyle de kayda deger bir nokta olmustur. Bu nokta, Türkiye’nin Akdeniz ve Balkanlardaki baris siyaseti ile Ingiltere’nin Balkanlar ve Akdeniz siyaseti arasinda bir yakinlik bulundugu seklinde ifade edilebilir. Bu nedenle Ingiltere kralinin Türkiye’ye gelerek Atatürk’le bulusmasi, yakin tarihimiz açisindan toplumsal ve diplomatik büyük bir olaydir.