Avrasya Mucizesi

Avrupa’nin üstünlügü görüsü, 19. yüzyilda ortaya atilan insan ve toplum konulu birçok ilerlemeci teorinin ortak kabulüdür. Antik dönemden feodaliteye ve sonrasinda kapitalizme geçis seklinde gerçeklesen dogal ilerleme sürecinin sadece Bati’da yasandigi iddia edilir. Bu sürecin, Bati’nin küresel üstünlügünün temelinde yatan “Avrupa Mucizesi”nin bir parçasi oldugu hala kabul görmektedir.Jack Goody, bu Avrupa-merkezci dünya görüsünü sistematik bir biçimde çürütüyor ve Avrupa mucizesinden ziyade bir Avrasya mucizesinden bahsediyor. Bu mucize, Tunç çagi kent devriminden itibaren yasanmaya baslamis ve Avrupa’dan önce Ortadogu, Hindistan ve Çin’i etkilemistir. Bu çerçevede, Dogu ile Bati arasinda yasanan uzun süreli bilgi alisverisi münavebeli (dönüsümlü) bir üstünlüge zemin hazirlamistir. Goody’nin gerek indirgemeciligi gerekse daimi üstünlük mefhumunu reddeden münavebe yaklasimina göre taraflardan birinin üstünlügünü muhakkak digerinin üstünlügü takip etmistir. Bu münavebe halen de yasanmaktadir: Bati’nin halihazirdaki üstünlügü yerini yakin zamanda Dogu’ya birakacak gibi görünmektedir.“Bu kisa ama zengin muhtevali kitapta Goody, The Theft of History’de ve diger kitaplarinda ortaya koydugu tezini pekistiriyor ve Bati-merkezci yaklasimin tabutuna bir çivi daha çakiyor.”Peter Burke, Cambridge Üniversitesi