Biz

G. Orwell ve A. Huxley gibi yazarlarin öncüsü ve esin kaynagi olan Zamyatin, onlardan çok daha önce yazdigi Biz ile totalitarizm tehlikesine isaret ederek, anti-ütopyayi radikal bir elestiri silahina dönüstürmüstür. Bütünlüklü, bitmis bir topluma karsi olan Zamyatin Biz'de, böylesi bir toplumun olumsuzluklarini anlatir. 26. yüzyilda geçen romanda insan dogadan ve kendi "ben"liginden koparilmis, "Biz"leserek teknolojiye ve bürokratik devlete teslim olmustur. Kisisellik yoktur... Insanlarin adlari degil, numaralari vardir. Saydam, cam duvarlarin arkasinda yasayan insanlarin her dakikasi devletçe belirlenmekte, denetlenmektedir. Erkek ve disi numaralar yalnizca, izin belgeleriyle önceden belirlenmis sevisme saatlerinde birbirlerini ziyaret ettikleri zaman perdeleri indirme hakkina sahiptirler. Zamyatin "gerçek edebiyatin güvenilir ve gayretkes görevliler tarafindan degil, ancak aykiri ve asi ruhlular, çilginlar ve hayalciler tarafindan gerçeklestirilebilecegini" savunarak resmi görüslere karsi çikmis, kusaginin en radikal isimlerinden biri olmustur. Büyük Birader insanlara ne özgürlük ne de mutluluk vaat etmektedir; hiç kimse için kurtulus yoktur. Zamyatin'in getirdigi tartisma ise düsünen ve hayal eden insan için özgürlük ve mutlulugun özdes kavramlar oldugudur.(...) Özgürlük mutsuzluga gebe olmak zorunda degildir Zamyatin'de. Baskaldirmak, alisilagelmis olanla mücadele etmek aci verir gerçi ama "dünü bugün, bugünü de dün" olarak yasamak daha zordur. Zamyatin'in ütopyasi kesintisiz bir mücadeledir; bugüne daima yarinin gözüyle bakarak, kendi kurdugunu, kurumlasmaya basladigi andan itibaren yeniden yikarak sürdürülen bir mücadele. Ütopya, Zamyatin için bir ufuktur; ona sürekli olarak yaklasilir ancak varilamaz. "Vardik", teslim olmaktir, gerçek sorular ise "Neden" ve "Peki sonra ne olacak?"tir.Bülent Somay, 1988 / Önsöz'denInce Kapak: