Devlet Üzerine

Cicero Latin edebiyatinin ve felsefesinin belki de kendisinden sonraki çaglari en çok etkilemis yazaridir. Roma’nin geleneksel degerlerinin ve devletinin sadik bir bekçisi olmus, bu ugurda yasamini yitirmistir. Consul’luga ve vatanin babasi unvanina (pater patriae) uzanan siyasi kariyeri boyunca verdigi eserler sadece yasadigi dönemin degil, sonraki çaglarin entelektüel zihinleri için de yol gösterici olmustur: Deneyimlediklerini yazmis, yazdiklarini deneyimlemistir. Burada çevirisini sundugumuz De Re Publica da Roma’nin kurulusu ile krallik devrinden cumhuriyetin son yüzyilina uzanan deneyime dayanan kolektif bir bilincin tarihsel ve teorik bir öyküsüdür. Cicero biçim bakimindan Platon ve Aristoteles’in siyasi metinlerini örnek almissa da, bu öyküyü bir Romali gibi, görev duygusuyla kaleme almis ve her zaman oldugu gibi devletin esenligini her seyin önüne koymustur. Ona göre erdem (virtus) iyi bir seyse, uygulamaya dökülmelidir, o halde en yüce erdem de toplumun mali sayilan devlete hizmettir. Erken dönemde Kilise tarafindan “erdemli pagan” olarak degerlendirilen ve birçok eseri degerli görüldügü için korunup çogaltilan Cicero her seyiyle klasik dönemden çok farkli bir iklimi yasayan Ortaçag’da Kilise Babalari’yla birlikte Lactantius, Augustinus, Ambrosius ve Hieronymus gibi önemli isimleri görüsleriyle etkilemistir. Rönesans döneminin de gözde yazaridir süphesiz: basta Petrarca ve Erasmus olmak üzere Eskiçag’i hayranlikla ögrenip inceleyen hümanistlerin ve Machiavelli ve Thomas Hobbes’un da.Sözün kisasi, bu büyük yazarin büyük yapiti Latince aslindan çevirisiyle “nihayet Türkçede!” Iyi okumalar… --Önsöz’den…