Dijital Emek ve Karl Marx

Dijitallesmenin kapitalist biçimde gerçeklestigi dünyada emek nasil degisiyor? Internete girerken, bilgisayarlari ve akilli telefonlari kullanirken veya bir çagri merkezi temsilcisiyle konusurken bunlarin arkasinda gittikçe görünmez hâle gelen emek "ag"larini ve üretim iliskilerini düsünüyor muyuz? Christian Fuchs, Dijital Emek ve Karl Marx kitabinda bunlari görünür kiliyor ve bizi düsünmeye çagiriyor. Bilgisayarlarin üretiminde kullanilan madenlerin çikarilmasinda kölelesen isçilerden, sosyal medya kullanicilarinin sonsuz sekilde sömürülmesi ve metalastirilmasina kadar EIT endüstrisinin elestirel ve karsilastirmali bir analizini buldugumuz bu kitapta Marksist ekonomi politigin günümüzü yorumlamadaki aydinlatici rolünü yeniden anliyoruz. Kitabi okurken sosyal medyaya aslinda hapsedilmis oldugumuzu görüyor, kendimizi bir anda Kongo'da çatismalara neden olan madenlerin içinde köleligin tam ortasinda buluyor veya çagri merkezlerinin ev isine dönüsen emek sürecinde patriyarkanin rölünü görürken kapitalizmin giderek karmasiklastirdigi üretim aglarini üzerimize nasil ördügünü ve bundan nasil çikacagimizi tartisirken buluyoruz.-Senem Oguz-Enformasyon teknolojilerini her kullandigimizda hatirlayacagimiz sekilde bu ürünleri bize ulastiran ve ömürleri kan ve ter içinde geçen isçileri ve köleleri anlatiyor; sosyal medyayi kullanirken metaya dönüstürülen kisisel verilerimizle aslinda karsiligi ödenmeyen bir emek gücü oldugumuzu tartismaya açiyor. Fuchs, Smythe'nin izleyici emeginden ve çagdas kültürel çalismalardan baslayarak deneysel verilerle, yogun sömürü ve kölelik örnekleriyle günümüzdeki teknolojinin olusumunu anlatiyor. Kitap, Marksist çözümlemenin günümüzü anlamakta olgun ve basarili bir kullanimini da gösteriyor. Bütün bu sömürü, kölelik anlatimini sadece çözümlemeyle, anlatmayla birakmiyor, alternatif, sömürünün olmadigi ve ortak mülkiyete dayali bir dünya kurmanin olasi araçlarini da tartisiyor, sorguluyor.-Tahir Emre Kalayci-(Tanitim Bülteninden)