Doğu Anadolunun Türklüğü

Okumusumuz olsun, cahilimiz olsun, Dogu illeri hal­kina hemen “Kürt” der, çikar. Hiç hatirina getirmez ve hattâ bilmez ki, Dogu illerinde yerli sehir Türkleri, Türk­menler, Karakalpaklar, Azeriler de yasamaktadir. Kürt diye anilan insanlar Kurmanç ve Zaza adi veri­len iki büyük zümreye ayrilmaktadir. Bunlardan Zazalar, Kürtlügü kat’iyen kabul etmeyip, Kurmançlarin Kürt ol­dugunu, kendilerinin ise Zaza oldugunu söylerler. Ancak bazi görüsler bu hükmün istisnasini teskil eder. “Kürtçü” görüsü savunanlara göre, bir Kürt irki vardir ve Kurmançlarla Zazalar bu irkin subelerini teskil eder. Beynelmilel cereyanlar da böyle sun’î bir irk yaratip, Tür­kiye’yi parçalamak istediginden, yurt sathinda filizlenme imkâni bulan bu muzir fikirleri yesertmek için çirpinirlar. Elinizdeki kitapta da çesitli örnekleri oldugu gibi Dogu ve Güneydogu Anadolu, otantik kültür degerleri açisindan Bati Anadolu’dan daha Türk’tür. Mesela cografî sartlardan dolayi Hakkâri ve Tunceli’nin nüfus hareketliligi son derece zordur. Böyle olmakla beraber bu illerde yapilan hali-kilimlerle Sibirya, Orta Asya ve Mogolistan’daki Türklerin yapmis olduklari ha­li-kilimlerin üzerindeki damgalar niçin aynidir? Diger yandan dünyada bilinen ilk koç-koyun basli mezar taslari 1772’de Rus arkeologlarca Altaylarda bulmus (alti adet) olup, tarihleri M.Ö. X. asir olarak belirtilmisken, nasil oluyor da bu mezar taslarinin son örnekleri Tunceli ile Hakkâri’de karsimiza çikiyor? Prof. Dr. Mehmet Eröz, büyük bir titizlikle saha arastirmalarina dayanarak yaptigi arastirmalarinda belli bölgelerin muhtelif zümrelerle anilir olmasini kabul etmemis, lengüistik, etnografik ve tarihî vesika ve kaynaklara dayanarak Dogu Anadolu’nun Türklügü’nü göstermistir.