Ekonomik Kalkınma Küresel Kalkınma Odaklı Sorunlar Yeni Model Arayışları

Bugün dünyada yasayan insanlar birbirlerinden çok farkli kosullar altinda yasamaktadirlar. Dünyanin çok az insan kümesi genis evlerde konforlu bir yasam sürerken, dünyada yasayan 7 milyar insanin çok önemli kismi ise derme çatma evlerde karnini nasil doyuracaginin ugrasi içinde olup, beslenme, barinma, saglik ve egitim gibi temel gereksinmeleri bile yetersiz karsilanmakta, hatta bazilarinin ise hiç karsilanmamaktadir. Bu nedenle dünyanin önemli bir nüfusu bugün bile okuma ya da yazmanin ne oldugunu bilmemekte, hastane yüzü görmeden ölebilmektedirler. Dünyanin önemli issiz kümesi bu tür insanlardan olusmaktadirlar.Küresel düzlemde gelismis merkez ülkelerde kisi basi gelir 30.000 $ civarinda iken, birçok Afrika ve Asya Ülkesinde 1.000-1.500 $ hatta bazi Afrika ülkelerinde 500 $’in altindadir. Bu gelir esitsizligini ortaya çikaran temel nedenler nelerdir; dünyanin son 30 yilina egemen olan küresel boyutta büyüme olgusu çevre ülkelerin kalkinma süreçlerini nasil etkilemistir? Küresel kalkinma odakli gelisme çevre ülkelerdeki; yoksunlugu, yoksullugu, açligi ve esitsizligi ortadan kaldirabilir mi?Dünyanin esitsiz gelisimi bir kader midir? Özgürlük ve esitlik temelinde, insancil, çevreyi koruyan, saldirgan olmayan, yoksullugu, esitsizligi salt imaj bozuklugu olarak algilamayan ve paydaslarinin tümünü kollayan küresel bir ekonomik kalkinma modeli olasi midir? Bu sorunun yaniti elbette olasidir. 2008 sonrasi dönemdeki bu tür arayislar; yeni dünya düzenini olusturmada önemli mihenk taslaridir. Yukaridaki sorular ve sorularin olasi yanitlari küresel kalkinma odakli analiz edilmelidir. Bu çerçevede bugünün ulus-ötesi üretim, tüketim, ticaret, finans ve emek hareketlerinin yapisini ortaya koyma durumundadir. 21. yy.’in ekonomik olgulari, yasanan sorunlari 20.yy anlayisi çerçevesince algilanamaz ve olusmus politika önermeleri ile de çözülemez. Bu nedenle, ne Neo-liberal eksende modernlesme okulunun kalkinmaya bakisi, ne de bagimlilik okulu ve yapisalci bakis açisinin olgu tanimlama odakli yaklasimlari, 21. yy.’da yasanan kalkinma sorunlarini tek pencereden bakarak çözebilirler. Bu baglamda kalkinma olgusuna bakista yeni düsün (ide)'lerin olusturacagi kuramsal çatilara ve yeni politika önermelerine gereksinim vardir. Bu kitap geleneksel ekonomik kalkinma ya da kalkinma ekonomisi yaklasimlarini içinde barindirmakla birlikte; 21. yy. ekonomik kalkinma olgusuna yeni konular ve yeni perspektifler de kazandirma ugrasi içindedir. Bu çerçevede kitap, akademik dünyaya; lisans ve yüksek lisans ve doktora çalismalarinda yararli olabilecegi gibi, toplumun diger kesimlerine de dünya ekonomisini biçimlendiren olgu ve olaylarin kavranmasinda ve yorumlanmasinda yol gösterici niteliktedir.