Endülüs Tarihi

Endülüs'te Islam hakimiyeti, 711 yilinda büyük komutan Tarik bin Ziyad'in öncülügündeki Emevî ordusunun Ispanya'ya girmesiyle baslar. 800 yil boyunca; Emevî Valileri, Emevî Emirleri, Emevî Halifeleri, Hammûdîler, Tavâif-i Mülûk, Murâbitîn, Muvahhidîn ve son olarak Girnata Benî Ahmer Islam Devleti'nin hüküm sürdügü bu topraklarda ayni zamanda Muhyiddin ibni Arabî, Ibni Rüsd, Ibni Bâce, Zerkâli gibi birçok âlim yetismistir. Ortaçag Avrupasi'nin hatta dünyanin seyrini degistiren bu muazzam medeniyet 1492 yilinda bütün kütüphaneleri yikilip, medeniyeti ayakta tutan bütün kitaplar yakilarak yok edilmistir.Dönemi içinde özgürlükleri ve mesrutiyeti savunan Batililasma yanlisi, yenilikçi, Tanzimat Edebiyati'nin öncüleri arasinda yer alan Ziya Pasa, Endülüs Tarihi isimli kitabini, Müslümanlarin Endülüs'teki mühim birikimlerinin o ana kadar hiçbir esere konu edilmemesi sebebiyle kaleme almistir. Ancak bu medeniyete dair yazili bilgiler Hristiyanlar tarafindan yakildigindan ve mevcut kaynaklar iki zit dinin mensuplarinca yazilmis oldugundan dogru ile yanlisi ayirt etmek de oldukça zorlasmistir. Buna ragmen Ziya Pasa bazi tarafsiz Avrupali tarihçilerin verdikleri bilgileri aktarmak ve bu medeniyetin birikimlerinden Osmanli halkinin da istifade edebilmesini saglamak niyetiyle zamaninda 4 cilt olarak basilmis bu eseri hazirlamistir. Ona göre Endülüs kesinlikle arastirilmasi gereken, fakat siyaset ve medeniyet açisindan uzak kalinmis bir cografyadir.Eser yayinladigi dönemde çogu yazar ve sâirin dikkatini çekmis, Endülüs Müslümanlarinin hem tarihine hem de yüzyillar boyu süre gelen Islam geleneginin bir parçasi olan ilim, kültür ve medeniyetine ilgiyi canlandirmistir. Ziya Pasa'nin çesitli Fransizca ve Arapça tarih kitaplarindan derleyerek ve bununla birlikte yasadigi dönemin edebi zevkini müthis bir zenginlikle sunarak hazirladigi Endülüs Tarihi, Osmanli Türkçesi alaninda uzman Yasemin Çiçek tarafindan mesakkatli bir çalisma neticesinde sadelestirilerek nesre hazirlanmistir.Ince Kapak: