Ezidiler Kara Kitap Kara Talih

Yaziyla sürekli bir iletisim kuramayan, her türlü dinî yayilmaci anlayistan uzak duran ve günbegün azalan bir nüfusa sahip olmalari sebebiyle de neredeyse antropolojik bir öge olarak incelenmeye baslanan Ezidiler “tarihsel körlük”ten muzdarip olan topluluklardan sadece biridir. Hem kültürel hem de siyaseten tartismali bir hal alan Ezidilik bin yilda var ettigi tüm mitolojik anlatiyi ve kültürel yapiyi bu yüzyilda kaybetmek üzere. Gerek toplulugun iç dengesi gerekse de disaridan yapilan müdahaleler bu kültürel kopusu hizlandirmaktadir. Bu kültürel kopus dâhilinde ortaya çikan sorunlar sadece Hiristiyanlik ve Müslümanlik gibi daha kurumsal dinlerin yarattigi siyasî, kültürel, dinî ve askerî “baski”yla sinirli degildir. Bugün Ezidileri tarihin sayfalarina dogru iten etkenler arasinda, Ezidiligin kayip iki dinî kitabinin onlarca farkli kopyasinin ortaya çikmis olmasi, Ezidi toplumunun tarih boyunca ve çesitli yönetimler altinda maruz kaldigi katliamlar, sürgünler ve savaslar, günümüzde modernizmin etkileriyle daha da belirginlesen kusaklar arasi farkliliklar da rol oynamaktadir. Bunlarin yani sira geçtigimiz yüzyilda ortaya çikan ulusallasma hareketleri sonucunda Ezidi toplumunun farkli devletler, kültürler ve dinlerle olan etkilesimi ve bunlarin sonucunda ortaya çikan ayrisma Ezidiligin bir diger sorunu olarak karsimiza çikmaktadir. Kara Kitap Kara Talih baslikli bu çalisma Ezidilerin bu zorlu yolculugunu az da olsa kayit altina almayi amaçlamaktadir. Bu amaçla Amed Gökçen’in 2004 yilindan bu yana Türkiye, Suriye, Irak, Gürcistan, Ermenistan ve Almanya’da yürüttügü saha arastirmalarinda elde ettigi sözlü kültüre ait bilgiler Saner Sen’in fotograflariyla birlikte sunulmaktadir. Tartisma yaratacak basliklar üzerinden degil, toplulugun gündelik hayatta kullandigi argümanlar üzerinde sekillenen Kara Kitap Kara Talih Ezidi toplulugunun görünür olma çabasina destek olarak önemli bir boslugu dolduracaktir.