Felsefi Mirasımız ve Biz

Öyleyse sorun, sadece teorik ve yöntemsel bir tercihle ilgili degildir. “Aksine, Islam Felsefesinde ideolojik maksat ile bilgi muhtevasi arasindaki ayirim, bu felsefenin genel felsefe tarihi baglamindaki özel konumu ile pekismis ve kesinlesmistir. Su halde yapilacak her türlü itiraz ve münakasanin bizim de belirttigimiz gibi bu konuma karsi yönlendirilmesi gerekmektedir: Acaba Arap Islam Felsefesi kendine özgü tarihinin bir okunusu mudur? Yoksa tam tersine kendinden ayri bir felsefenin; Yunan Felsefesinin müstakil bir okunusu mudur? Iste Arap-Islam felsefesinde epistemoloji ile ideoloji arasinda ne tür bir iliski oldugunu tartismadan önce vuzuha kavusmasi gereken sorular bunlardir.
Geriye, Islam Felsefesini incelerken ideolojik bir teze dayanmanin kaçinilmaz olup olmadigi meselesi kaliyor. Bazi elestirmenler; ’epistemolojik çözümleme’ yoluyla en son sinira varilmasi gerektigini, dolayisiyla ideolojik okuyustan vazgeçmenin sart oldugunu savunmuslardir. Ben, epistemolojik çözümlemenin hal-i hazirdaki kültürel ve fikri konumumuz bakimindan; dolayisiyla Arap aklini modernize etme gereginden ötürü kazandigi ehemmiyeti derinlemesine idrak etmeme ragmen tüm gayreti Yunan Felsefesinin sundugu bilgi malzemesini ideolojik hedefler için fonksiyonel hale getirmekten ibaret olan bir felsefede ideolojik maksattan hiç bahsedilmemesinin nasil mümkün olacagini bilemiyor, düsünemiyorum! Zaten bu felsefenin temel problemi dahi esasen ideolojik bir problem degil midir? Akil ile nakil arasini uzlastirma problemi, din ile felsefe arasini bulma problemi, Allah’a ait olanla Sezar’a ait olan arasinda uzlasi noktasini bulma, sahid (=dünya) ile gaib (=ahiret) arasini uzlastirma? Sonra, -çagdas Araplar olarak- kendimizden sudur eden okuma biçimlerinin ideolojik egilim ve yönlendirmelerden azade oldugunu iddia etmek mümkün müdür?“