Hadisler ve Yorumları

Günümüzde Hadis ilmi ile ilgili problemlerin basinda, insanlarin zihninde olusan sünnet ve etrafinda olusan süpheler gelmektedir. Bu problem, neredeyse dine dayali tartismalarin odagini da olusturmaktadir. “Naslar sinirli hâdiseler ise sinirsizdir” gerçeginden hareketle, her dogan gün çözüm bekleyen yeni meseleleri ile dogmakta ve hâdiseler çözüm beklemektedir. Buna karsin, sayisi sinirli olan Hz. Peygamber’in hadisleriyle (elbette ilgili âyetlerle) bu problemlere çözüm getirmek, bundan öte, dünya medeniyetine bir seyler katmakla yetinmeyip bu medeniyetin liderligini yapabilmek için Müslümanlarin bu alanda da üzerine düseni yapmalari gerekmektedir. Bu hedef de hadisleri her devirde ve kültürde yeniden okuma ve yorumlamayi, mesajlarini güncellemeyi zorunlu kilmaktadir. Hâliyle sünnetin zaman asan ve kültürler üstü özelligini kavrayabilmek belli bir çaba ve hassasiyeti de beraberinde barindiracagi tabiîdir, hattazorunludur. Ancak bazi merakli ve dikkatli okuyucunun anlayamadigi, anlayamadigi için de endise ve hayrete düstügü, tereddüt içinde kaldigi pek çok hadis vardir. Hâlbuki söz konusu hadislerin birçogu güvenilir kaynaklarimizda da mevcut olabilmektedir. Bu kesim açisindan meselenin temelinde yatan husus, genellikle hadislerin ya eksik sekliyle ve yanlis anlamaya sebep olacak sekilde okunmus olmasi veya asil kaynakta bu hadisin eksik nakledilmis bulunmasi yatmaktadir. Kisinin, genelde Islamî ilimler, özelde de Hadis ilmine dair temel birikimi veya Usul bilgisi de yoksa bu yanlis anlama veya anlayamama daha etkili olmakta, bu problem bazilarinda fikrî buhrana sebep olabilmektedir. Bütün bunlar iyi niyet ve samimiyetle gerçegi arayanlar için söz konusudur. Kötü niyetliler açisindan durum daha farkli boyutta olup bunlari ayri degerlendirmek gerekir. Biz de bu noktadan hareketle, elinizdeki çalismamizda, hem hadis serh/yorum gelenegimizden misaller verdik veya hadis serhlerini temel kaynaklardan tercüme ettik, hem de sened ve metin tenkitlerini de ihtiva eden yeni yorum yöntemleri ile güncel meselelere dair bazi hadislerin serh veya yorumunu yapmaya çalistik.Böylece bu çalismamizin, hadisleri anlamaya ve uygulamaya çalisanlarin elinde bir kistas/ölçüt veya model olmasini istedik.