Has Oda

Osmanli Devleti'nin dört asir boyunca yönetim merkezi olan Topkapi Sarayi, çesitli kurum ve fonksiyonlariyla pek çok arastirmacinin dikkatini çekmektedir. Saray teskilati Enderun, Bîrun ve Harem olmak üzere üç ana bölümden olusmaktadir. Elinizdeki bu çalisma Enderun bölümünün en üst sinifi olan Has Oda hakkindadir.Enderun bürokrasiye kalifiye eleman yetistirmek üzere kurulan çok yönlü bir egitim kurumudur. Yedi ayri siniftan olusan bu egitim kurumunun en üst sinifi Has Oda'dir. Has Oda, ilk defa Fâtih Sultân Mehmed tarafindan kurulmustur. Yavuz Sultân Selîm'in Misir'i ilhakinin ardindan Mukaddes Emanetleri Istanbul'a getirerek bu mekâna yerlestirmesi, buranin farkli bir yapiya bürünmesine sebep olmustur.Hz. Peygamber'in, sairlerinden Ka'b b. Züheyr'e hediye ettigi Hirka-i Serîf basta olmak üzere birçok Mukaddes esyanin Has Oda'da muhafaza altina alinmis olmasi, mekâna manevî bir deger katmistir. Ayrica bu dönemden itibaren baslayan ve hâlen devam eden yirmi dört saat Kur'ân-i Kerîm okuma gelenegi, bu manevî degeri daha da artirmistir. Topkapi Sarayi'na yaptigi bir ziyarette bu uygulamaya sâhit olan Yahya Kemal Beyatli'nin su tespitleri, konunun ehemmiyetini ortaya koymasi bakimindan oldukça dikkat çekicidir: "Gezintilerimde bir hakîkat kesfettim. Bu devletin iki mânevî temeli vardir: Fâtih'in Ayasofya minâresinden okuttugu ezan ki hâlâ okunuyor. Selim'in Hirka-i Saâdet önünde okuttugu Kur'an ki hâlâ okunuyor! Eskisehir'in, Afyon Karahisar'in, Kars'in genç askerleri siz bu kadar güzel iki sey için dögüstünüz!"(Tanitim Bülteninden)