Hicaz Seyahatnamesi

Seyahatnâmeler, cografya ve tarih kitaplari gibi, beserî bilimleri yakindan ilgilendiren oldukça mühim eserler arasindadir. Yayina hazirladigimiz seyahatname, Süleyman Sefik Söylemezoglu Bey’in Hicâz Seyâhatnâmesi isimli yazma eseridir. 1306/1890 tarihinde müsveddesi hazirlanan ve 26 Eylül 1308/08 Ekim 1892 senesinde temize çekilme islemi tamamlanan eserin iki gün sonra da Sultan II. Abdü’l-hamîd’e sunulmus olmasi, yazilma gerekçesini izah etmektedir. Yazma, Istanbul Üniversitesi Kütüphanesi Türkçe Yazmalar Bölümü TY 4199 numarada kayitli bulunmaktadir. Eser, sayfa numarasina göre düzenlenmis olup, 385 sayfadan meydana gelmis ve rik’a hat ile her sayfada 15 satir olarak yazilmistir. Eserde bir hayli harita, plan ve sulu boya resimlere yer verilmistir.Seyahatnamede verilen malûmâttan anlasildigi kadariyla, eserin kaleme alinis sebeplerini söyle ifade etmek mümkündür. Birincisi, Süleyman Sefik Bey’in babasinin Surre Emini olarak Hicaz’a gönderilmesidir. Ikincisi, Süleyman Sefik’in bu bölgeyi görme meraki ve hac farizasini yerine getirme arzusudur. Üçüncüsü, Osmanli idaresinde Hicaz bölgesindeki Osmanlinin hakimiyet gücünü ve bu hakimiyetin zaaflarini; bölgedeki dinî, siyasî, sosyal, saglik ve ekonomik durumu bizzat gözlemleyerek ve kaynaklara da dayandirmak suretiyle teferruattan sarf-i nazar ederek esas noktalari ortaya koyma amacini tasir. Dördüncüsü ise, Vehhabiligin tesekkülü ve Osmanliya yasattigi sikintilar anlatilmaktadir.