İdeal Devlet

Fârâbî, Yunan tarzında yapılan İslam felsefesi geleneğinin en önemli temsilcilerinden biri olarak, kendinden sonraki filozoflar üzerinde (örneğin İbni Sina, İbni Tufeyl) son derece belirleyici etkiler bırakmıştır. Özellikle “medeni siyaset” şeklinde adlandırılması uygun düşen geleneğin başlatıcısı ve en önemli temsilcisidir. Onun sisteminin, öğretisinin, özellikle siyaset teorisinin mümkün olduğu kadar derinliğine ve genişliğine bilinmesi, son ve en önemli eseri kabul edilen İdeal Devlet’te ileri sürdüğü görüşlerinin kaynaklarının tespit edilmesi, onların Platon’un, Aristoteles’in, Stoacıların, Plotinos’un, Yeni-Platoncu diğer ünlü filozof veya düşünürlerin, Proklos’un ve Afrodisiaslı İskender’in gö-rüşleri ile olan ilişkilerinin ortaya konması hayati önem taşımaktadır. Fârâbî’nin çağdaşı olduğu veya kendisinden hemen önce gelen diğer İslam düşünürleriyle, örneğin bir Kindi, bir Râzi ile, yine çağdaşı olduğu veya kendisinden önce gelen büyük kelâmcılarla fikrî ilişkileri, görüşlerindeki beraberlik ve ayrılıklarının araştırılması da felsefesinin anlaşılabilmesi için elzemdir. Fârâbî’nin kendi zamanında İslam dünyasını meşgul eden büyük siyasî, kültürel, dinî sorunlara karşı tavrını tayin etmek, onunla tasavvufun başlatıcıları, siyasî fırkaların ileri gelenleri ve politik-teolojik hareketlerin temsilcileri arasındaki görüş birliği ve ayrılıklarını tespit etmek de “ideal devletin”, “ideal idarecinin” ve hatta “ideal insanın” İslam tarihi ve felsefesi açsısından nasıl tanımlandığının ve kabul gördüğünün anlaşılmasına katkı sunacaktır. Bu sebeple, Doç. Dr. Muhammet Caner Ilgaroğlu’nun Arapça aslından çevirdiği İdeal Devlet (El-Medînetü’l-Fâzıla); Prof. Dr. Ahmet Arslan’ın bu klasik eserin felsefe tarihi açısından doğru anlaşılıp konumlandırılabilmesi için hazırladığı “Açıklama ve Yorumlar” ile birlikte okurların istifadesine sunuldu.