İlerleme Kavramı ve Bilimdeki Yansımaları

"Ilerleme* kavraminin bütünüyle modern bir ideal oldugu savini ileri sürenler için, bu kavramin mesrulastigi saha bilimdi. Baska bir deyisle, bu dönemde modern bilim imgesi, ilerleme (progressus) kavraminin bir fikre dönüsmesinde belirleyici bir rol oynamistir. Bu süreçte ilerleme (progressus) kavraminin içerigi doga bilimlerinin basarilari ile birlestirilerek bir fikre dönüstürülmüstü. Bu fikre göre insanlik bilimsel bir yöntemi esas alarak hem doganin bilgisine sahip olacak, hem de progressus'u gerçeklestirecektir. Bu anlayista 'progressus' olgularin Teorilere ya da teorilerin teorilere (kapsam alani daha genis olan teorilere) eklenmesiyle birikimsel (cumulative) bir sekilde seyreder. Yirminci yüzyilin baslarinda ortaya çikan teorik fizikteki gelismeler progressus'un niteligi ve dogasi hakkinda bir takim sorunlari gündeme getirmistir. Bu sorunlardan en çarpici olani progressus'un nasil seyrettigiydi (doga bilimlerinin nasil ilerledigiydi). Bilimin ilerleyen bir entelektüel faaliyet oldugu hususunda hem fikir olan filozoflar, bilimin nasil ilerledigi konusunda muhalif olmuslardir. Yazar, bu eserinde temel olarak bilimsel ilerlemenin ne oldugu ve bilimin nasil ilerledigi sorularini merkeze alarak bir çözümlemeye varmaya çalismistir. Bunu yaparken söz konusu sorulari bilim filozoflarindan farkli olarak, dilin sentaktik çözümlemesine dayanarak çözümlemeye çalismistir. Ayrica bu bakis açisiyla yapilan çözümleme, halen belirsiz ve tartismali olan 'ilerleme' kavraminin anlami ve kökeninin ne oldugu problemine de bir açiklik getirmektedir