İlim ve İrade

On dokuzuncu yüzyilda “bilimin tartisilmaz üstünlügü“ ilkesiyle imparatorluk münevveraninin modernlik arayislarina pratik, pragmatik bir model sunuyor görünen, ilham ettigi zihniyet inkilabiyla Cumhuriyet’in kurucu elitinin ideolojik programini da belirleyen son dönem Osmanli popüler materyalizminin entelektüel dünyamiza girisine ve yol açtigi tartismalara taniklik eden felsefi metinleri bütüncül ve sistematik bir ilgiyle gündeme tasimak, basindan beri Osmanli Felsefe Çalismalari dizisinin programinda yer aliyordu. Topçu albayligindan emekli Süleymaniyeli Emin Feyzi Bey’in Ludwig (Louis) Büchner’in popüler eseri Madde ve Kuvvet’te (Kraft und Stoff, 1855) temsil ettigi sekliyle “Maddesiz kuvvet, kuvvetsiz madde yoktur“ temel tezine dayali monist materyalizmi, Marx ve Engels’in nitelemesiyle vülgermateryalizmi ve dolayisiyla evrimciligi elestirdigi Ilim ve Irade (1926) baslikli eseri bu metinler arasinda önemli bir yer isgal ediyor. (Sunus’tan)