İstanbul Haneleri Evlilik, Aile ve Doğurganlık 1880-1940

Osmanli Imparatorlugu’nun son döneminde Istanbul, birçok Bati Avrupa toplumunun 20. yüzyil öncesindeki demografik özelliklerine sahipti. Dogurganlik orani kirsal kesimin üçte biri, evlenme yasi kirsal kesimden yaklasik on yil geçti. 1920’lere kadar Islam imparatorlugunun baskenti olan bir sehirde bu nasil mümkün olabiliyordu? Alan Duben ve Cem Behar, 1880-1940 döneminin Istanbulunu ve Istanbullusunu evlilik, aile ve dogurganlik iliskileri açisindan ele aliyor; ulastiklari rakamlarin isaret ettigi sosyal ve kültürel olaylarin güçlü degisimleri yansittigini ortaya koyuyorlar. Istanbul Haneleri aile ve ev hayati, toplumda kadinin ve erkegin yeri, aile hayatinin Batililasmasi, evliligin temellerinde yasanan degisim, kusak çatismasi, dogum kontrolüne karsi sergilenen tutum ve uygulanan metotlar ile gündelik aile hayatina iliskin daha birçok sosyal ve kültürel konuyu inceliyor. Yazarlara göre, aile, evlilik, kadin, çocuk ve gündelik hayat konusundaki düzen, 1840-1920 arasinda yasanan büyük siyasal ve kültürel dönüsümün odak noktasi olmustur. Ailede yasanan degisim ve krizler, yeni bir uygarlik dünyasina geçisten kaynaklanan genis çapli dönüsüm krizinin bir uzantisidir.19. yüzyilin sonu ve 20. yüzyilin basinda Bati Avrupa, Balkanlar ve Asya’dan gelen etkilerin karistigi bir alan ve uygarliklarin bulusma noktasi konumundaki Istanbul’u, bütün toplumun kimligini yeniden sekillendiren sosyal ve kültürel degisimlerin sahnesi olarak degerlendiren Duben ve Behar’in edebiyat eserlerinden gazete yazilarina, bireysel tanikliklardan mahkeme kayitlarina uzanan kapsamli kaynakçasi okuyucuya saglam bir bilimsel perspektifin yaninda ilginç ve sürükleyici bir öykü de sunuyor.