John Kenneth Galbraith İktisadi Düşüncenin Değişimine Bir Katkı

Galbraith çagimizin en ünlü teori karsiti iktisatçisidir. Iktisat teorisinin yerlesmis fikirlerine yönelttigi elestirilerle ün kazanir. Galbraith ekonomide, yogunlasmani kaçinilmaz oldugunu düsünür. Geleneksel iktisatçilarin görünmeyen eli modern ekonominin isleyisini açiklayamaz, öyleyse yeni bir kavramam ihtiyaç vardir. Galbraith karsi güç kavramini ortaya atar. Ona göre, büyük çapli sirketlere bir tepki olarak, piyasanin diger yaninda büyük karsi örgütler dogar. Karsi örgütlere bir örnek olarak endüstri çapinda örgütlenmis sendikalar örnek verilebilir. Modern piyasayi düzenleyen yeni mekanizma budur. Ona göre, karsi güç bazi sektörlerde kendiliginden olusmuyorsa devlet bunlarin olusmasina yardim etmelidir. Galbraith, Keynesyen politikalari da siddetle elestirir. Ona göre salt ekonomik büyüme bütün sorunlari çözmeyecegi gibi devletin ekonomik alanda tek görevi olarak tam istihdami saglamayi benimseyip kaynak dagilimini pazar mekanizmasina birakmakla yerinmesi tümüyle yanlistir. Çünkü büyük sirketlerin varligi pazar mekanizmasinin optimum olarak kaynak dagiliminin saglanmasini engellemektedir. Tüketiciler, büyük sirketlerin yöneticilerince, pazarlama örgütleri ve reklam faaliyetleriyle yönlendirilmektedirler. Galbraith, büyük sirketlerin yapisini ve onlarin teknostrüktür asini verdigi yönetici grubunu inceler. Ölçek ekonomisinin tanidigi avantajlardan yararlanan bu sirketlerin büyümesinde bir sinir yoktur. Sirket büyüdükçe artik sahibinin onu tek basina yönetmesi olanakasizdir. Bir yigin teknisyen orta ve yüksek kademe yöneticisi gerekir. Teknostrüktür hisse sahiplerine karsi karar verme özgürlügünü korumak için mücadele eder. Bunun için sirketin büyümesine çalisir. Öyleyse modern sirketlerde kari maksimize etme ilkesi, yerine büyüme ilkesine birakir.