Katılımcı Yerel Yönetim

Yeni toplumsal is bölümü çerçevesinde tek öznenin (devletin) hakimiyetini aramak yerine yerel, ulusal, uluslararasi ölçekte yeni aktörlerin devreye sokulmasi önem kazanmaktadir. Yeni iliskiler sistemi içinde, demokratiklik, açiklik, hesap verebilme, çogulculuk, kararlarin ve hizmetlerin mümkün olan en alt düzeyde üretilmesi (subsidiarity) öne çikmaktadir. Bütün bu vurgular, devletin halka en yakin kademesi olan yerel yönetimlerin, etkin birer aktör olabilmeleri için, kendilerinin de degismeleri gerekliligine isaret etmektedir. Dolayisiyla, yönetisim kavrami çerçevesinde amaçlanan, yerel yönetimlerin her seyi kendilerinin yapmasi degil; toplumdaki diger “aktörleri” bir ortaklik (partnership, stakeholdership) anlayisi içinde yapabilir kilmalaridir. Böyle bir aktif ortaklik sonucunda tek tek kentlinin ve kentteki biçimsel (formal) ve biçimsel olmayan (informal) kuruluslarin kentte bagliliklari saglanabilir; kentsel kaynaklarin esit/adil dagitimi öngörülebilir; kentler yasanabilir kilinabilir ve sürdürülebilirlik güvence altina alinabilir. Bu tür yaygin ve etkin katilimci bir anlayis, ayni zamanda, yerel yönetimlerin faaliyetlerine mesruiyet (legitimacy) kazandirip, temsili demokrasinin eksikliklerini, bir ölçüde, giderebilir.Türkiye’de yerel etkinlik ve sorumluluklarin, yönetisim kavramiyla örtüstügü bir baska uygulama 1990’li yillarda gelismistir, “Yerel Gündem 21”ler olmustur. Gelecek yüzyila açilan yeni yönetisim anlayisinin temel taslarini döseyen Gündem 21’in çikis noktasi, 1992 yilinda Rio de Janeiro’da yapilan ve “Dünya Zirvesi” olarak adlandirilan Birlesmis Milletler Çevre ve Kalkinma Konferansidir. Bu toplanti yalnizca “sürdürülebilir gelisme” kavramini günlük hayata sokmakla kalmayip, katilimci mekanizma ve süreçlerin ön plana çikmalarini da saglamistir. Rio Konferansinda, yerel yönetimlerin ve sivil toplum kuruluslarinin katilimci demokrasinin gerçeklestirilmesindeki “can alici” rolleri vurgulanmis ve sürdürülebilir bir gelismenin saglanmasi için bu “ortaklarin” her belde için, birlikte yürütecekleri katilimci bir süreçle, bir “Yerel Gündem 21” olusturmalari öngörülmüstür. “Yerel Gündem 21”, yönetisim anlayisina dayali bir “demokrasiyi gelistirme” projesidir. Dolayisiyla, gerek “Yerel Gündem 21”ler, gerekse Habitat II (Istanbul, 1996) toplantisinin ürünü olan (ve Yerel Gündem 21’lerle ayni hedeflerde bulusan) “yerel habitat”lar, Türkiye’de yerel yönetimlerin güçlendirilip, katilimci ve demokratik bir yapiya kavusturulmalarini ve sivil toplum kuruluslariyla çok-yönlü ve yogun bir is birligine girmelerini amaçlamislardir.Katilimci Yerel Yönetim kitabinda, bütün bu konular ve tartismalar en yetkin akademisyen ve uygulamacilar tarafindan ele alinmakta ve irdelenmektedir. Bu özelligi ile kitabin, yaygin bir kesim için, önemli bir basvuru kaynagi olma potansiyeli yüksektir.Prof. Dr. Korel Göymen