Kemalpaşazade'nin Hadis İlmindeki Yeri (Kırk Hadisler Örneği)

16. Yüzyılda yaşamış olan Kemalpaşazade, Osmanlı âlimlerinin en önemlilerinden biridir. O, Kanûnî Sultan Süleyman’a Şeyhülislamlık yapmıştır. Kemalpaşazâde hadis, tefsir, fıkıh gibi dini ilimler başta olmak üzere târih, edebiyat, felsefe, dil ve tıp alanlarında eser vermiş çok yönlü bir âlimdir. O, bu yönüyle Suyûtî’ye benzetilmiştir.Birçok ilme olan vukufu ve bu alanlarda verdiği eserlerle XVI.yüzyılın ilk yarısında Osmanlı ilim ve kültürünün en büyük temsilcilerinden biri olarak görülmektedir. Osmanlı uleması arasında ilmi kudretinden dolayı “el-Muallimü’l-Evvel” ünvanıyla anılmıştır.40 hadis ezberleyen insanlara verilen müjdeyle ilgili rivâyet edilen hadise dayanarak çeşitli konularda kırk hadis ihtiva eden eserlerin yazıldığı bilinmektedir. Osmanlı Devleti’nde de bu nevi çalışmaların devam ettiği görülmektedir. Bu konuyla ilgili olarak meşhur Osmanlı Şeyhülislamlarından Kemalpaşazâde’nin hazırlamış olduğu dört adet Kırk Hadisin kaynak değerini incelemeye çalıştık. Böylece Osmanlı/Anadolu Türklerinin hadis çalışmaları ve Kemalpaşazâde’nin hadis anlayışıyla ilgili bazı sonuçlara ulaşılmaya çalışılmıştır. Kitap iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde Kemalpaşazâde’nin hayatı ve ilmî kişiliği, kırk hadislerin tavsifi, hadis tarihindeki yeri ve kırk hadislerin kaynakları hakkında bilgi verilmektedir. İkinci bölümde ise kırk hadislerin tahrîci ve Kemalpaşazâde’nin hadisçiliğiyle ilgili bilgi verilmektedir.