Oruç Beğ Tarihi Osmanlı Tarihi (1288-1502)

Edirneli Oruç Beg, Sultan II. Bayezid devri (1481-1512) tarih yazarlarindandir. Oruç Beg, eski Osmanli baskenti Edirne’de, olaylari bir bir kaydeden titiz ve çaliskan bir tarihçi görünümü veriyor. Oruç Beg, eserini yazarken daha önce yazilmis bazi Osmanli tarih kaynaklarini kullandi; ancak bu kaynaklardan edindigi bilgilere ravilerle görgü sahitlerinin söylediklerini ve kendi gözlemlerini de ustaca ekleme becerisini gösterdi. Oruç Beg; bilhassa Edirne ve çevresinde meydana gelen olaylari, Rumeli’ye düzenlenen seferleri, “firtina”, “sel” ve “deprem” gibi tabii âfetleri, “yangin” ve “salgin hastaliklari”, “ay ve günes tutulmasi” gibi astronomik olaylari büyük bir titizlikle ve kronolojik ayrintilariyla kaydetti. Oruç Beg Tarihi’nin, özellikle çagdas oldugu II. Bayezid devri ile ilgili kismi haber ve kronoloji bakimindan oldukça zengindir. Kemalpasazâde, Hoca Sadeddin ve Gelibolulu Mustafa Âlî gibi 16. yüzyilin âlim tarihçilerinin bazi bilgileri isim vermeden de olsa, onun eserinden dogrudan ya da dolayli olarak almis olmalari Oruç’un eserinin güvenilirligini gösterir. Edirne agzini, dolayisiyla da Balkan Türkçesini kismen kullanan Oruç’un eserindeki kelime hazinesi ve deyimler, eski Türk dili çalismalari için zengin malzeme olusturur. 1288-1502 yillari arasindaki olaylarin tasvir edildigi Oruç Beg’in bu tarih kaynagi, 14-15. yüzyil Osmanli tarihi arastirmalari için ihmal edilmemesi gereken bir eserdir. Oruç Beg, günümüz tarihçilerine ve tarihseverlere, özellikle II. Bayezid devri için paha biçilmez degerde orijinal bilgiler sunmaktadir.