Özgür Eğitim

“Bir bireyin eylemlerine, kaçisi olmayan, içsellesmis bir otorite kilavuzluk ediyorsa politik özgürlügün çok az anlami vardir“ diyen yazar bu kitabinda “içsellesmis otoriteyi“ olusturan mekanizmalardan biri olan egitimi ele aliyor. Spring esas olarak iki egitim modelinin varligindan söz ediyor: “Ilki düzen, plan ve yüksek verimlilik araciligiyla toplumsal ilerleme arayan teknolojik ve rasyonalist model. Bu modele göre toplum, verimli isleyis hedefine sahip bir makine olarak görülür. Insanlar, degerleri toplumsal makinenin pürüzsüz isleyisine katkilariyla belirlenen ’insani kaynaklar’ haline gelirler. Bu modelde çocuga üzerinde çalisilacak ve toplumun iyiligi için biçimlendirilecek bir nesne olarak yaklasilir.“Bu modelin egitim araci olan okula Illich “iktidarin fahisesi“ diyor. Bu modeli benimseyen psikolog, hirsizlik yapan yoksul insanlarla karsilastiginda “çalma aliskanliklarinin nasil sona erdirilecegi“ sorusunu arastiracaktir. Spring’in Ferrer, Godwin, Rousseau, Marx, Freire, Illich, Stirner, Tolstoy, Reich ve Neill’in tezlerini tartisarak önerdigi ikinci modelde ise önemli olan düzen ve verimlilik degil bireysel özerkligin artmasidir. “Toplumsal degisimin hedefi, artan bireysel katilik ve toplumsal sistemin denetlenmesidir. Bu model, modern toplumsal kurumlarin gücünün büyük ölçüde halkin, bu kurumlarin otoritesini ve mesruiyetini kabul etme gönüllülügüne dayandigi inancina baglidir. “Bu modelin sorusu “bireyin toplumsal makineye nasil uydurulacagi degil, insanlarin, kisisel tatmin olmadan çalismayi ve özgürlügü sinirlayan toplumsal otoriteyi neden kabul etmeye istekli olduklari“dir. Bu modelin psikologu ise “neden bütün yoksul insanlarin hirsizlik yapmadigi“ sorusuna cevap arayacaktir. Çocuklarin “kolay kontrol edilebilen verimli makineler“ olarak degil “özgür, hayattan zevk alan“ kisiler olarak büyümesinden yana olanlar için...(Tanitim Bülteninden)