Nijerya doğumlu ve Yoruba kökenli Amos Tutuola, ilk romanı Palmiye Şarabı Mu¨ptelası’nı 1952’de yayıncısına gönderdiğinde, fazla “yerli” ve “geleneksel” bulunmuştu. Fakat kitap anlatılanlara özgu¨n bir ritim kazandıran kendine has diliyle İngilizce yazılmış ilk bu¨yu¨k Afrikalı romanlardan biri olarak bu¨yu¨k ses getirdi. Amos Tutuola, Nijerya edebiyatının “hayalperest” yu¨zu¨ ve kendi sesini yaratan anlatıcısı oldu. Afrika’nın sözlu¨ anlatı geleneğinden beslenen şiirselliği, metnin omurgasını oluşturan ru¨yadan çıkmışa benzer fantastik unsurlar, yerel mitolojik imgeler, Yoruba ku¨ltu¨ru¨nden ilhamla kaleme alınmış bu eşsiz ruhsal olgunlaşma ve kimlik yolculuğunu unutulmaz kılar.
Palmiye şarabı mu¨ptelası genç bir adam, içkisini sağlayan palmiye şarabı toplayıcısının ölu¨mu¨nden sonra, onu geri getirme arzusuyla ölu¨ler diyarına doğru yola çıkar. Fantastik yolculuğu esnasında atlattığı çeşitli badirelerde karısını kazanır, oğlunu öldu¨ru¨r, sayısız gerçeku¨stu¨ karakterle karşılaşır, dans ve şarkıyla coşar, aç mahluklarla, dağ yaratıklarıyla sınanır, geri dönu¨şu¨ olmayan cennete, vefakâr anneye, ölu¨ler kasabasına girip zar zor çıkar, tılsımların ve mitik gu¨çlerin yardımıyla bu macerasını tamamladığında okurun zihninde Afrikalı bir Herakles’in bu¨yu¨leyici ibretlik masalı kalacaktır.
Palmiye Şarabı Mu¨ptelası, postkolonyal edebiyatın sınırlarını aşarken Afrika’nın ru¨yalarını yazıya döken bir dönu¨şu¨m masalı, du¨şle gerçek arasındaki bir arayış ve diğer yandan bu¨yu¨lu¨ gerçekçiliğin âdeta en saf, en tuhaf hâli.
“Kısa, dopdolu, u¨rku¨tu¨cu¨ ve bu¨yu¨leyici.” –DYLAN THOMAS
“Tutuola’nın sanatı, tu¨m iyi sanat eserlerinin yapması gerektiği gibi amacını gizliyor, daha doğrusu örtu¨yor.” –CHINUA ACHEBE
“Tutuola’nın hikâye anlatımında bir coşku, Yoruba ve Batı anlatı geleneklerinin sınırlarını karıştıran neşeli bir bileşimi var. Roman yaratıcı ve melez kakofonisiyle coşuyor. Ritmik yapısına ve katışık diline direnmek gu¨ç...” –NEW YORK TIMES
Renk Bilgisi
karışıkçokrenkli