Piyasa İslamı İslam Suretinde Neoliberalizm

Özellikle Misir, Türkiye, Endonezya ve genel olarak Müslüman cografyasinin bütününde, Geleneksel Islamciligin gölgesinde öne çikan yeni bir “Siyasal Islam” vücut bulmakta: Piyasa Islami. Bati degerleriyle eklektik bir uzlasinin ürünü olan bu Islam, Amerikan isletme kültüründen beslenmekte; özgüven edinme ve kendini gerçeklestirme stratejilerine methiyeler düzerek bireysel basariyi göklere çikarmakta; geleneksel Islami yasaklari, pazarlamanin ve kitle tüketim kültürünün gerekleri dogrultusunda yeniden yorumlamakta ve yumusatmakta; Siyasal Islam’in geleneksel hiyerarsik örgütsel yapilanmalarini bertaraf etmekte ve sosyal devletin altini oymaktadir. Görsel, isitsel ve giyime dair Islami algilari ve dayanisma sekillerini bastan asagi degistiren Piyasa Islami’nin bas aktörleri (dindar girisimciler, Bati modernitesinin kurum ve figürleriyle “barismis” Islamci yazarlar, Islami medyatikler), her seye ragmen ahlakçiliklarindan vazgeçmemekte ve çogu yasam tarzini hazmedememektedirler. Sosyolojik anlamda yeni kentli burjuvazilerin bayraktarligini yaptigi bu Islam anlayisinin temel amaci, Amerikan tarzi muhafazakârlikla birçok noktada örtüsen benzer bir “muhafazakâr devrim” tetiklemektir. Böylece o çok beklenen “Müslüman Aydinlanmasi” idealinden çok uzaklarda; din, ahlak, hayir isleri ve piyasa etrafinda sekillenmis bir fazilet ekseni dogrultusunda paradoksal olarak degerlendirilebilecek yakinlasmalar (Islam-Amerika) gayet rahat gerçeklesmektedir.Politolog Patrick Haenni’in; Misir, Sudan, Fas, Yemen ve Afganistan’daki Islamlasma süreçlerine dair daha birçok çalismasi mevcuttur.