Sanat ve Edebiyat Üzerine

Marx ve Engels genel bir estetik teorisi ortaya koymadiklari gibi sanat ve edebiyatin herhangi bir sistematik incelemesine de girismediler. Bu konudaki katkilari, çogunlukla mektuplarda ortaya çikan düsünceleri, kanilari ve güncel olaylara deginmelerinden ibarettir. Franz Mehring, Marx’in edebiyatla iliskisi hakkinda sunlari der: “Edebi yargilarinda bütün politik ve toplumsal önyargilardan uzakti. Shakespeare’i ve Walter Scott’u çok sevmesi de bunu gösterir. Ama, çogu kere politik kayitsizliklarla hatta usaklikla yan yana giden ’sanat için sanat’in ’katiksiz estetikçilik’ fikrine kapilmadi. Bu bakimdan da akli, hiçbir kaliplasmis formülle ölçülemeyecek kadar bagimsiz ve diriydi. Ayni zamanda okudugu seyleri seçmekte hiç titiz degildi ve bilimsel estetleri dehsete düsürecek seyleri okumaktan kaçinmazdi (...) yutarcasina roman okurdu; serüven, mizah hikayelerine çok düskündü. Bunlari ararken Cervantes, Balzac ve Fielding’den Paul ve Kock’a ve vicdaninda Monte Kristo Kontu’nu tasiyan baba Dumas’ya da inerdi.“