Savaşta Bir Yazar (Vasili Grossman Kızıl Ordu'yla 1941 - 1945)

"XX. yüzyilin Savas ve Baris'i" diye tanimlanarak Tolstoy'la kiyaslanan Yasam ve Yazgi romaninin yazari Vasili Grossman, büyük bir edebiyat adami olmanin yani sira, savas muhabiri sifatini da tasir. Ikinci Dünya Savasi'nin en acimasiz günlerinde Donetsk'te, Stalingrad'da, Kursk'ta Almanlarla savasan Kizil Ordu saflarinda Krasnaya Zvezda (Kizil Yildiz) gazetesinin cephe muhabiri olarak görev yapti, 1941-1945 arasi Avrupa'nin dogusunda yasanan büyük savasin en yakin tanigi oldu.Cephede bin günden uzun süre kalan Grossman, olaganüstü bir röportaj teknigiyle kisa dinlenme sürelerinde siper gerisine çekilen askerlerle konusuyordu; çünkü resmî açiklamalarin tersine askerlerin akillarindaki her seyi açik seçik anlattiklarina inaniyordu. Bu yüzden gözlemlerinin keskinligi ve insancil yaklasimi, yazar ve tarihçiler için paha biçilmez bir deger tasiyor. "Ikinci Dünya Savasi", "Stalingrad: Ölümcül Kusatma: 1942-1943", "Berlin'in Düsüsü 1945", "D-Day: Normandiya Çikarmasi", "Girit: Savas ve Direnis", "Kurtulustan Sonra Paris 1944-1949" gibi kitaplariyla bilinen, Ikinci Dünya Savasi uzanan Ingiliz tarihçi ve yazar Antony Beevor'in yayina hazirladigi bu kitap, hem Grossman'in savas defterlerine, hem de Rus Devlet Edebiyat ve Sanat Arsivi'nde bulunan makalelerine dayaniyor. Dogu Cephesi'nin gelmis geçmis en iyi tanikligi, Grossman'in, "Bence 1941 yazinin bütün o sikintilarini hiç yasamamis olanlar, asla zaferin mutlulugunu tam olarak yasayamayacaklar" sözleriyle betimlenebilir.