Savaştaki İmparatorluklar 1911-1923

Elinizdeki kitap, Cihan Harbi’ni alisilagelmisin disinda hem daha genis bir zaman araliginda hem de daha genis bir cografyada ele aliyor. Üç büyük imparatorlugun haritadan silinmesine neden olan bu savasi imparatorluklar savasi olarak tanimliyor. Ve bu savasin, sömürgelerin yalnizca askerî degil, ekonomik ve mali kaynaklariyla birlikte katilimiyla nasil bir dünya savasina dönüstügünü inceliyor. Savasin cephe gerisindeki etkileri ve Anadolu’da yasanan katliam ve mübadeleleri de konuya dahil ediyor. 1911-1923 arasindaki bu büyük savasin sonuçlari, emperyal çöküslerle birlikte sömürgesizlestirmenin baslamasi ve bu yöndeki hareketlerin Wilson’in “kendi kaderini tayin” hakkiyla yükselmesi; Paris Baris Konferansi’nda bu dagilmis imparatorluklarin çözüm çabalari baglaminda tartisiliyor. Benito Mussolini, Avrupa’nin büyük kara imparatorluklarinin dagilmasi ve deniz imparatorluklarinin karsi karsiya kaldigi yeni zorluklara dair sasirtici derecede endiseli göndermesiyle o çok ünlenmis yorumunu yapti: Il Popolo d’Italia’ya yazdigi makalede, ne antik Roma’nin çöküsü ne de Napoléon’un yenilgisinin, Avrupa’nin siyasal haritasindaki mevcut degisimler kadar etkili oldugunda israr etti. “Tüm yeryüzü sarsiliyor. Bütün kitalar ayni krizle paramparça oluyor. Bu tufanin etkisiyle sarsilip titremeyen tek bir kara parçasi bile yok. Eski Avrupa’da insanlar yok oluyor, sistemler çöküyor, kurumlar yikiliyor.” Bir kereligine de olsa, Mussolini hakliydi