Sürgündeki Hanedan

"Bir gece çamasirlarimizi dahi alamadan bu memleketten nasil kovuldugumuzu düsündükçe fena olurum. Insan hizmetçisini bile kovarken esyalarini almasina müsaade eder. 600 senelik bir ailenin bu memlekette hiç mi hakki yoktu? Osmanli hânedanina mensup kizlar ve kadinlar, atildiklari Avrupa memleketlerinin kendilerine yabanci olan sehirlerinde açliktan kivrandilar, süründüler; fakat namuslarindan asla fedakârlik etmediler." Sehzâde Selim Efendi'nin kizi Emine Nemîka Sultan3 Mart 1924 itibariyla Türk-Islâm tarihinde yeni bir sayfa açildi. Müslümanlarin en eski müessesesi olan halifelik kaldirildi; ayrica tarihin en uzun ömürlü hânedanlarindan Osmanli ailesinin takriben 200 ferdi, vatandasliktan çikarilarak vatan topraklari disina sürüldü. Bu, yaslisindan besikteki bebege kadar hepsi için sikintili bir hayatin baslangici oldu. Hemen hepsi sürgünde vatansiz, pasaportsuz olarak yasadi. Bankalarda paralari, yanlarinda nakitleri ve yurt disinda akrabalari olmayan bu insanlari çogu tarifsiz acilar çekti. Ilaç parasi bulamadigi için dilenenler; konu komsunun getirdigi bir tas çorba ile yasayanlar; açliktan ölenler; sefalet sebebiyle intihar edenler; aklini kaçiranlar; kimsesizler mezarligina gömülenler oldu. Ama her zaman asalet ve sereflerine uygun yasamaya çalistilar. Tarihin en eski hânedanlarindan Osmanli ailesi, siyaset sahnesinden böylece çekilmis oldu. 1952 yilinda hânedanin hanimlarina, 1974 yilinda da erkeklerine memlekete dönme izni verildi. Ancak iyi-kötü yurt disinda bir hayat kuran insanlarin, çogunun geri dönme imkân ve ihtimali kalmadiktan sonra… Osmanli Tarihi'ne dair yazdigi yazilar ve yaptigi televizyon programlariyla taninan hukuk tarihçisi Ekrem Bugra Ekinci Sürgündeki Hânedan kitabiyla Osmanli Imparatorlugu'nun son vârisleri hakkinda literatürde benzeri bulunmayan bir monografi hazirladi. Hânedanin tüm üylerinin sürgünde neler yasadigini kendi anlatimlariyla dinlemeye hazir misiniz? (Tanitim Bülteninden)