Tersten Perspektif: Zeynep Sayın'ın Sunuşuyla

Bir an için gözlerinizi yumun, sonra açin. Gözleriniz sizi merkeze koyan bir tablo serer önünüze: Uzaktaki seyler küçülür, öndeki nesneler arkadakileri kapatir, uzaklasan yatay çizgiler birbirine yaklasir. Alisilmis bir algidir bu. Her insanin böyle gördügünü kendiligimizden kabul ederiz. Sanat yapitindan da bu algimizi taklit etmesi beklenir. Pek çok resim bu algimizi bir yasa haline sokarak, nesneleri ve mekani perspektife uygun olarak temsil eder. Güzel resimde, perspektife uyulmus mu diye bakariz, ya da çocuklardan daha güzel resim yapmalarini beklerken perspektife uygunluk arariz.
Florenski’nin 1920 tarihli metninin sorguladigi tam da budur. Perspektif ilk anda varsaydigimiz kadar “dogal“ mi? Bizans ikonalarini ya da Misir kabartmalarini yapanlar gerçekten perspektifi bilmiyor ya da yapmayi beceremiyorlar miydi? Perspektif, bir görme biçimi olarak ne zaman, niçin ve nasil bir yasa haline geldi?
20.yüzyilin basina ait bu metnin anlami nedir? Burada, bugün, bizler için ne anlam tasiyabilir? Zeynep Sayin’in bunu irdeleyen Sunus’uyla yayimliyoruz Tersten Perspektif’i.
(Arka Kapak)