Türk Romanında II. Abdülhamit

Osmanli Devletinin oldugu kadar, Osmanli tarihinin son yillarinda üzerinde en çok tartisilan padisahlarindan biri Sultan II. Abdülhamit’tir. Bu tartisma, II. Abdülhamit’in saltanat yillarina tekaddüm eden Osmanli Devletinin büyük çöküs yillariyla, bu çöküse yol açan dönemin siyâsî ve toplumsal sartlariyla dogrudan ilgilidir. Bu dönemin günümüzde bile tartisiliyor olmasi, sadece Osmanli Devleti’ni degil, ayni zamanda dünya siyasetinin en dagdagali devrinde iktidarda bulunan Sultan Abdülhamit ve dönemini daha da özel bir kayda deger degerlendirmeyi gerekli kilmaktadir.
Tarih, geçmisin tecrübelerinden yararlanarak, gelecege yön veren bir aydinlanma vasitasi olarak nitelenebilir. Geçmiste cereyan eden hadiselerin tekrar edilmemesi ve gelecekte daha yasanilabilir bir dünya kurulmasi, tarihin oldugu kadar, edebiyatin da problemi olmustur. Insanligin geçirmis oldugu tarihi macerayi bilmek ve takibetme isteginde tarih, her zaman edebiyatin temel malzemesini teskil etmistir. Dolayisiyla, tarih ve edebiyat iliskisinin temelinde, insanlik macerasini tasarlayan tarihle, bu tasarimi hikâyelestiren edebiyat arasindaki iliski, edebî bir zevk ve ürün olmanin ötesinde, estetik ve sosyal bir paradigma da tasimaktadir.
Osmanli tarihinin üzerinde en çok tartisilan padisahlarindan olan II. Abdülhamit’i tarih ve edebiyat (roman) baglaminda degerlendirmenin bu açidan önemli oldugu kanaatindeyiz.