Türk Yazı Sistemleri

Türkçenin, Türkler tarafindan yaziya aktarilmasinda kullanilan alfabelerinin çesitliligi göz kamastiricidir. Arastirmacilar, tarih boyunca Türkler kadar sik alfabe degistirmis baska bir milletin olmadigi konusunda birlesmektedir. Özellikle eski çaglarda, farkli kültür dairelerinin, Türklerin devlet kurdugu topraklarda kesismesi nedeniyle, kültürün en önemli tasiyicisi olan dilin kaydedildigi yazi malzemesi, muazzam bir çesitlilikle Türkler arasina girmistir.Bu kitapta, Türklerin tarih boyunca kullandigi yazi sistemleri siyasi, sosyolojik, ekonomik ve dinî nedenler ele alinarak incelenmistir. Eski çaglara ait yazi sistemlerinden Göktürk, Mani, Sogut, Uygur, Brahmi, Tibet, Süryani-Estrangelo ve Ibrani alfabeleri; yakin çaglarda kullanilan alfabelerden ise Grek, Arap, Kiril ve Latin sosyokültürel bakis açisiyla degerlendirilmistir. Bunlar arasinda, Türklerin en fazla benimsedigi kültür ve inancin (Budizm, Islamiyet) nakledicisi olanlar, Türklesme belirtilerini en çok gösterenler olmus; dolayisiyla Uygur ve Arap alfabeleri, ortalama bin yil boyunca Türklügün damgasini tasimistir. Latin alfabesi ise, Türkçenin ses yapisina sagladigi uyumla ve inançlarin belirleyiciliginden uzakta seçilmesi sebebiyle, dil bilimi açisindan fonetik; sosyolojik ve siyasi açidan ise kismen tarafsiz ve laik olma özelligini tasir. Latin alfabesi bu yönüyle, ilk Türk yazisi Göktürk’le özdeslesir ve kronolojik bakimdan arada kalan diger alfabeleri, gerçeklik disi, hatta fantastik, bir ölçüde de romantik bir çembere sikistirir.