Uydurma Olduğunda İttifak Edilen Hadisler / Aliyyü'l-Kari

Ülkemizde Molla Aliyyü'l-Karî olarak bilinen Ali bin Sultan Muhammed el-Karî el-Herevî (öl. 1605)'nin el-Masnu’ fi Ma'rifeti'l-Hadisi'l-Mevzû isimli eseri Dr. Halil Ibrahim Kutlay'in tercümesiyle Inkilâb Yayinlari tarafindan okuyucularin istifadesine sunuldu. Eseri, çagimizin hadis otoritelerinden Abdülfettah Ebu Gudde'nin tahkiki ve notlar ayrica zenginlestirmis.Mevzu (uydurma) hadisler konusunda Türkçe'de telif ya da tercüme muhtelif nesriyat bulunsa da Aliyyü'l-Karî'nin eseri ihtilâftan uzak, ittifakla uydurma oldugu kabul edilen hadisleri söz konusu etmektedir. Uydurma Hadisler; Peygamberimiz'e yamanan, uydurulmus, asilsiz sözler ya da onun mübarek sözü olmadigi halde ona nisbet edilen baska zevata ait güzel sözlerdir. Sahabe ve Tabiîn döneminden sonra dini lekeleme ve karalama amaciyla kasitli olarak hadis uyduranlar oldugu gibi, ticarî kazanç arzusuyla hadis uyduran çikarcilar, yöneticilere sirin görünmek amaciyla hadis uyduran dalkavuklar veya insanlari ibadete, hayra, iyilige davet etme gibi kendilerine göre iyi niyetle hadis uyduran safdil kimseler de olmustur.Ancak mütehassis, münekkid, müttekî Islam âlimlerinin ihlasli gayretleriyle hadis uydurmacilari ve uydurduklari hadisler tek tek tesbit edilmis, dinin nezaheti ve sâfiyeti asirlar boyunca aynen korunmustur.Bu kitapta gerçekten asilsiz uydurma hadisler ele alindigi gibi; halk arasinda veya ilim dünyasinda "Hadis" olmadigi halde çesitli sebeplerle "Hadis" diye nakledilen sözler de ele alinmaktadir. Bir kismi manâ itibariyle dogru olan, büyük zevata ait güzel sözler, zaman zaman halkin dilinde ya da bazi eserlerde, yazarlarinin derinligine inceleme imkâni bulamamalari sebebiyle olsa gerek, hadis olarak nakledilmistir. Peygamberimiz (s.a.v)'in mübarek lisanindan sâdir olmayan sözlerin, güzel sözler olsa bile, onun adina nakledilmesi, o söylemis gibi kabul edilmesi, bu sözlerin "Uydurma Hadis" kapsaminda degerlendirilmesi sonucunu dogurmaktadir. Türkçe'ye ilk defa tercüme edilen el-Masnu’ fî Ma'rifeti'l-Hadisi'l-Mevzû isimli bu kitap, uydurma hadisler konusunda yapilan ilmî çalismalarin özü ve hulâsasi niteliginde bir eser olup müellifi Molla Aliyyü'l-Karî'nin hassasiyet ve titizligi, merhum muhakkik Abdülfettah Ebu Gudde’nin dikkat ve itinasi sebebiyle ilim dünyasinda takdirle anilan eserlerden biridir.