Varlık Vergisi ve ’Türkleştirme’ Politikaları

Türkiye, Ikinci Dünya Savasi’na fiilen katilmamis olsa bile savasin yarattigi kosullardan etkilenmistir. Milli Sef’in üstün diplomatik “becerileri“ ile atlatilan bu dönem, uzun yillar gözden kaçan/kaçirilan bir miras birakmistir: Varlik Vergisi... Elbette ulus-devlet ideolojisinin farkli bir veçhesi olarak degerlendirilmesi gereken Varlik Vergisi uygulamasi, devletin ulusal burjuvazi yaratmak konusundaki israrinin bir yansimasi seklinde de okunabilir. Bunlarin yanisira dönemin basininin olaya bakisi, azinliklar üzerinde estirilen terör, uygulayacilarin da bir süre sonra kontrolünden çikan gelismeler, yaklasik on alti ay süren köse bucak temizlik harekâti, bu uygulamadan arta kalanlar. Varlik Vergisi uygulamasi, Türklestirme politikalarinin bir devamidir elbette. Bir ötekilestirme ve dahil etme politikasidir. Servetin, Deli Dumrul usulü yeniden dagitimidir. Ancak bunlardan daha önemlisi fiilen olmasa bile manen bir devamlilik yaratmis olmasidir. Türkiye’de “kalan“ azinliklar ne yapmamalari gerektigi konusunda yeterli bilgiyi edinmislerdir. Toplumlarin neyi, nasil animsadiklari üzerine, tarihsel bir deneyim olan Varlik Vergisi uygulamasi, toplumsal hafizanin üretilmesi açisindan da oldukça önemli bir izlek sunmaktadir. Bu izlek, Türkiye toplumunun kendi tarihinde varolan böyle bir olay karsisinda gözler ’faltasi’ gibi kapali kalabilmesidir. Ayhan Aktar’in kitabi yalniz bir vergi kanunu olarak degil ayni zamanda bir Türklestirme politikasi olarak da Varlik Vergisi uygulamasini incelemektedir. Varlik Vergisi uygulamasinin yanisira, bir anlamda bu uygulamaya kadar adim adim yükselen ’homojenlestirme’nin portreyi tamamlayan gölgelerini de ilave etmektedir, Türk- Yunan nüfus mübadelesi ve 1934 Trakya Yahudi olaylari gibi. Lozan’dan Ikinci Dünya Savasi sonuna kadar devam eden ilk Türklestirme dalgasini resmetmektedir. (Tanitim Bülteninden)