Somuncu Baba - Şeyh Hamid-i Veli Hayatı ve Eserleri

Asıl adı Hamidüddin olan Somuncu Baba, Kayseri’nin Akçakaya köyünde dünyaya gelmiştir. Babasının adı Şeyh Şemseddin Musa El- Kayseri olup tasavvuf büyüklerindendir. Soyu 24. kuşaktan peygamberimize dayanmaktadır. Şeyh Hamid-i Veli, ilk tahsilini ve tasavvuf neş’esini babasından almıştır. Devrinin önde gelen âlimlerinden dersler alarak medrese öğrenimini tamamlamıştır. Somuncu Baba, Kayseri’de ilmi hayatını tamamladıktan sonra bir müddet Aksaray’da bulunmuş, bu sırada bir müderris olan Mahmud Mazdekâni hazretlerinin kızı Necmiye Sultan ile evlenmiştir. Bu evlilikten Yusuf Hakiki ve Halil Taybi adında iki çocuğu olmuştur.

İlmini artırmak isteyen Somuncu Baba, Şam’a giderek Şadii Rumi’den dersler almış, Beyazıd-ı Bestamî (k.s) ve Hızır’ın (a.s) manevi terbiyesinden geçmiştir. Bu nedenle üveysi kabul edilmektedir. Şam’da geçen yılların ardından İran’ın Erdebil şehrine gitmiştir. Erdebil’de Şeyh Sadreddîn-i Erdebili’nin dergâhına intisabıyla tasavvufi olgunluğa ermiştir. Somuncu Baba Erdebil’de sülûkunu tamamlayıp Kayseri’ye dönmüştür. Kayseri’de Hacı Bayrâm-ı Veli ile buluşup Bursa’ya giderek, ekmekçilikle meşgul olmuştur. Bursa sokaklarında “Somunlar mü’minler! Somunlar mü’minler!” diyerek ekmek dağıttığı için halk kendisine “Somuncu Baba” adını vermiştir.

Somuncu Baba Bursa’da kendini gizlemiştir. Bu gizlenme hali nedeniyle Melami meşrebe sahip olduğu da anlaşılmaktadır. Ulu Cami’nin açılışı sırasında okuduğu hutbe ve Fatiha Suresini yedi vecih ile tefsir etmesi üzerine sırrı ortaya çıkmış bunun üzerine Bursa’dan ayrılmıştır. Hacı Bayrâm-ı Veli ile Hicaz’a gitmiştir. Üç yıllık Mekke, Medine hayatı sonunda Aksaray’a dönmüştür. Aksaray’da bu gün türbesinin bulunduğu yerde bir çilehane yaptırmış, aynı yerdeki mescitte dersler vermiştir.

Somuncu Baba’nın, aşk ve hakikat yolunda yaşadığı ömrü 19-20 Kasım 1412 tarihinde Aksaray’da son bulmuştur. Vasiyeti üzerine cenaze namazını Hacı Bayrâm-ı Veli kıldırmış, Ervah Kabristanlığında bulunan çilehanesinin yanına defnedilmiştir.