Acılar

Türk yazınının ve Türk dilinin yetkin tarihçisi, yazar Agâh Sırrı Levendin, 1928'de eski yazıyla (Osmanlıca) yayımlanmış tek romanı Acılar, seksen dört yıllık sürenin ardından ilk kez Türkçe'de. Roman, 1920 yılının Mart ayında İtilaf Güçleri'nce işgal edilen İstanbul'u gerçek, yaşayan, can acıtan görünümüyle betimliyor.Sanayi-i Nefise Mektebi'ni (Güzel Sanatlar Akademisi) bitirmiş genç ressam Fikret, 1. Dünya Savaşı'nın Osmanlı cephelerinde savaşmaktayken, çocukluktan sevdalısı Selma'nın kendinden kopmasıyla derinden sarsılmıştır. Sonrasında, genç bir savaş gazisi olarak döndüğü "İşgal İstanbulu"nda bir iş arayışı içinde çırpınırken, Selma evli bir kadın olarak yeniden çıkagelir. Aile dostlarının kızı Behice ile nişanlanmış olan Fikret, iki kadın arasında yıpratıcı gelgitler yaşamaktadır artık... Ülke itilaf Güçleri'nce kıskaca alınmıştır. İstanbul'un seçkin semtlerinde İngiliz, Fransız ve Yunan askerleri kol gezmektedir. Halk huzursuzdur, önünü göremez. Devlet yönetimi saflarındaysa işgalden yana çıkanlar, cepheden dönen gazileri hor görenler bile vardır. Yüreğinde yurt acısıyla sevda acısını bir arada yaşayan Fikret, İzmir'in de işgaliyle, yaşamında yeni bir ufku aramaya yönelecektir."Karşıda Boğaz'ın saf ve nazlı sinesi üstünde, morarmış ve çirkin bir leke gibi duran düşman gemileri göründü. O anda hissettim ki mazi ile atiyi ayıran derin bir uçurumun kenarındayım.""Burası sabahlara kadar bedmest ve şımarık bir sürü halkla mütemadiyen dolup boşalıyor. Ve muhit özlediği bu yeni misafirlerini izaz etmesini çok iyi biliyor. Her gün bir dükkanın eşyası değişiyor. Camına yeni bir meyhane ismi yazılıyor; her adımda bunlardan biri... Kapısında kendi milletinin müşterilerini çağıran rengarenk bayraklar; içerisinde ta sokaklara kadar taşan çirkin ve kaba bir uğultu...""İzmir'e düşman girdi... Dillerde yeis ve heyecanla dolaşan korkunç haberler nihayet tahakkuk etti... Şimdi herkes gözle konuşuyor ve işaretle birbirine bu felaketi anlatıyor... Bu ateş hiç olduğu yerde kalır mı? Bunun kızıl alevi memleketin ufuklarını sarmadan, her tarafı tutuşturmadan sönebilir mi?"