Afakta ve Enfüste

Kutbüddin Şîrâzî, Osmanlı dönemi başta olmak üzere İslâm bilim ve düşünce geleneğine çok yönlü katkıları olan bir İslâm âlimidir. Eserlerini İlhanlılar ve Anadolu Selçukluları döneminde vermiş, el-Kânûn fi’t-Tıbb’a iyi bir şerh yazabilmek için de İslâm coğrafyasının önde gelen ilim merkezlerine yolcuklar yapmıştır. Şîrâzî’nin bu yolculukları onu Necmeddin Kâtibî, Nasîrüddin Tûsî, Mevlânâ, Sadreddin Konevî ve İlhanlılar tarafından arabuluculuk görevi ile gönderildiği Kâhire’de İbnü’n-Nefîs gibi isimlerle bir araya getirmiştir. Kadı olarak atandığı Sivas’ta Gökmedrese’de dersler vermiş, hayatının son yıllarında ise İlhanlıların kurduğu Şenb-i Gazan adlı külliyede, Tebriz matematik-astronomi okulunun bir tür kurucu başkanlığını yapmıştır.

Anadolu’da matematik bilimlerinin önde gelen kurucuları arasında yer alan ve Nizâmu¨ddin Nîsâbûrî, Kemâleddin Fârisî, Mu¨bârekşâh el-Buhârî, Kutbu¨ddin Râzî gibi birçok isme hocalık yapan Şîrâzî, gerek icazetnamelerdeki yeri ve öğrenci silsilesi gerekse eserleriyle Osmanlı dünyasında yakından takip edilmiş, Osmanlı bilim ve düşüncesinin oluşumunda büyük bir etkiye sahip olmuştur.

Afakta ve Enfüste, Kutbu¨ddin Şîrâzî’ye dair kırk yıldan fazladır yapılan farklı türdeki çalışmaların bir devamı niteliğindedir. Şîrâzî’nin Anadolu âlimi oluşunun vurgulandığı, İslâm bilim ve düşünce geleneğine yapmış olduğu katkıları inceleyen yazıların yer aldığı kitap, “Şîrâzî ve Gökmedrese”, “Kutbu¨ddin Şîrâzî’de Dil ve İslâmî İlimler” ve “Kutbu¨ddin Şîrâzî’de Felsefe, Matematik ve Tıp” başlıklarıyla bu âlimi tüm yönleriyle ele almayı hedefler.