Ali Şeriati Bir Müslüman Ütopistin Siyasi Biyografisi

Ali Seriati'nin insani yönünü anlamak için, onun yasadigi zaman ve mekânin tabiati ve âdetleri anlasilmalidir. Onun içinde yasadigi toplumda mertlik, haysiyet ve fedakârlik faziletti. Haysiyet ugrunda yapilan fedakârlik ise aci getirir. Aci ve özleyisin verdigi zevk, hayatin motoru hâline gelir. Bu toplumda degerli insanlar; bir acisi olan, onunla yasayan ve hiçbir zaman bunu açiga vurmayanlardir. Insani insan yapan, içte ve distaki yara izleridir. Zevk ve eglence düskünü kaygisizlar, olgunlasmasi gereken çocuklardir. Bu gelenekte romantik gençlerin âsik olma gayesi asklarini tamamina erdirmek degil, özlem ve aciyi bagrina basmaktir. Platonik ask Dogu'da böyle anlasilmaktadir. Acidan gelen yaraticilik ve orijinallik, Seriati gibi gençlerin ürettigi siirlere, nesirlere ve eskizlere dökülür. Seriati'nin romantik, siyasi ya da intihara dair olsun, siiri bir acinin hikâyesini anlatiyordu. Duygusal ask hikâyelerinin ve hayalinde söyledigi mutasavviflarin vecitli sözlerinin hepsi de özlemi ve vuslatin olmadigi metafizik askin kalbi yakan hissini anlatiyordu. Uygulayici, aydin ya da vaiz olsun, her türden devrimcilerin hepsi ütopya âsigidir ve hepsi de metafizik bir düzeyde dünyevi bir âsigin belirtilerini gösterir. Seriati'nin bir dava ugrunda ölmeyi arzu eden Marksist devrimcilerin bile ideal bir davaya ait en degerli varliklarini feda etmeye hazir metafizik idealistler oldugunu düsünmesinin sebebi de budur.