Amerikan Gizli Belgeleriyle Türkiye’nin Kurtuluş Yılları

Bu kitapta,Kurtulus Savasi sürecinde ve Cumhuriyetimizin ilk yillarinda Türkiye’de görev yapmis Amerikan temsilcilerinin; büyükelçilerin, konsoloslarin, komiser ve yüksek komiserlerin gönderdikleri telgraflar, raporlar ve istihbarat raporlari yer aliyor. Üç yüzden fazla mikrofilm rulosunu tarayarak olusturdugu kitabinda Orhan Duru, ABD’nin o dönemlerde Türkiye’de olup bitenleri en küçük ayrintisina kadar nasil izledigini ortaya koyuyor. Belgelerde de göreceginiz gibi, Amerikali temsilciler, Mustafa Kemal ve arkadaslarinin baslattigi harekete önceleri “ayaklanma“ olarak bakiyor, onlardan “asi“ diye söz ediyorlar. Ancak sonradan “Milliyetçiler“ demeye basliyorlar ve Ankara Hükümetini de “Milliyetçi Hükümet“ olarak niteliyorlar. O dönemde olup bitenleri izleyen görevliler içinde Amiral Bristol, Kurtulus Savasi’na olumlu gözle bakan, hiç olmazsa yan tutmayan bir kisi olarak beliriyor.... Orhan Duru’nun titiz bir çalismasiyla hazirladigi bu belgesel yapit, Amerikalilarin yeni kurulacak Türk devletinden koparmayi düsündükleri imtiyazlar ve kendi çikarlariyla ilgili planlari da dahil olmak üzere, daha pek çok seyi aydinlatiyor. (Tanitim Yazisindan) Orhan Duru (1933) Ulus’ta basladigi meslegini Cumhuriyet, Milliyet, Günes ve Hürriyet gazetelerinde sürdürdü. Gazeteciliginin yani sira edebiyat dünyasinda da ürünler verdi: Öyküler ve denemeler yazdi, pek çok çeviriye ve tiyatro uyarlamasina imza atti. Türkçe’ye katkilari ’bilimkurgu’ teriminin yani sira, yarim yüzyildir Birakilmis Biri’nden (1959), Düsümde ve Disimda’ya (2003) pek çok öncü öykü ile sürüyor. Gelecegin süper gücü ABD, Türk Kurtulus Savasi’na nasil bakiyordu? Orhan Duru’nun üç yüzü askin mikrofilm rulosunu tarayarak hazirladigi Amerikan Gizli Belgeleriyle Türkiye’nin Kurtulus Yillari, iste bu soruyu cevapliyor. ABD’lilerin Mustafa Kemal ve arkadaslarini önceleri ’asi’, mücadelelerini de ’ayaklanma’ olarak tanimlarken; giderek bu sert tanimlari birakip ’milliyetçiler’ ve ’milliyetçi hükümet’ tanimina nasil yöneldigi, bu belgelerde izleniyor. Diplomatlarin ve komiserlerin yolladigi telgraflar ve istihbarat raporlari, ABD hükümetinin yeni Türk devletinden beklentilerinin, zaman içinde nasil sekillendigini ve berraklastigini gözler önüne seriyor. (Arka Kapak)