Anlamı Etkileyen Kıraat Farklılıklarının Tevcihi

Ilm-i Kirâât'in temel alanlarindan birisinin terim düzeyindeki ifadesi olan tevcih kavrami; özellikle anlami etkileyen bir kiraat ihtilafinin mesruiyetini, naklî, dilbilimsel ve mantikî bir sorgulama neticesinde temellendirme ameliyesini tanimlar. Sahih nakil ve Arap dili grameri basta olmak üzere aklî ve mantikî bir takim delillere kadar uzanan çok genis bir hüccet/delil agindan beslenen bu ameliye, Kur'ân'in anlam düzeyiyle iliskisinden dolayi Ilm-i Tefsîr'in de önemli bilgi alanlarindan biri olagelmistir. Klasik tefsir literatürümüzde bu alandan beslenmeyen, bu alana özgü bilgiyi, ilgili lafzin muhtemel anlamlarini analiz ederken az ya da çok istihdam etmeyen tefsir eseri hemen hemen yok gibidir. Bu bilgiyi oldukça genis ölçekte ve üst düzey bir yeterlilikle tefsirine kaynak edinen müfessirlerimizden biri de; Ibn Atiyye el-Endelûsî'dir. (ö. 541/1147) Sahanin en yetkin isimlerinden biri olarak telakki edilen Ibn Atiyye'nin telif ettigi el-Muharrarûl-Vecîz'i ise tevcih ameliyesinin tefsir literatüründeki çerçevesini belirleyebilmek adina ideal bir örnektir.Iste biz bu çalismamizda tevcih kavraminin özellikle tefsir alanindaki veçhesini önemli örneklerinden biri baglaminda yeniden dikkatlere arz etmeyi amaçladik. Baska bir ifadeyle klasik tefsirlerimizin önemli veri alanlarindan birini teskil eden tevcih ameliyesini, üst seviyede tefsirine yansitan Ibn Atiyye'nin el-Muharraru'l-Vecîz'i örnekliginde yeniden gündeme tasimaya yönelik bir adim attik. Bu açidan modern dönemde adeta görmezden gelinen bu bilgi alaninin; genelde Kur'ân-i Mübîn'i anlama/ anlamlandirma çabasi, özelde de tefsir ilmi baglaminda arz ettigi öneme yeniden dikkat çekebilmek çalismanin temel amacidir.(Tanitim Bülteninden)