Arnavut Milliyetçiliğinin Gelişiminde Mektepler

Arnavut milliyetçiligi, Balkan cografyasinda gelisen en geç milliyetçilik hareketi olmasinin yani sira Osmanli Devleti içerisinde çogunlugunu Müslümanlarin olusturdugu bir toplulugun ilk uluslasma süreci olarak belirmektedir. Bu özelligi ile Arnavut milliyetçiligi, kendisinden önceki milliyetçi hareketlerden ayrilirken çogunlugunu Müslümanlarin olusturdugu diger milletler için bir örnek olmus ve Osmanli Devleti’nin korkulu rüyasinin baslangicini olusturmustur. Arnavut milliyetçiligi, 1877-1878 Osmanli-Rus Harbi neticesinde imzalanan Ayastefanos ve Berlin Antlasmasiyla 28 Kasim 1912 tarihinde bagimsiz bir Arnavutluk devletinin ilaniyla sonuçlanacak bir sürecin içerisine girmistir. “Arnavut Millî Uyanisi” olarak nitelendirilen bu süreç içerisinde Arnavut milliyetçilerinin üzerinde yogun bir sekilde durduklari konu, Arnavutça egitim yapan millî Arnavut okullarinin açilmasi olmustur. Egitim kurumlari, akademik bilginin aktarildigi yerler olmaktan öte millet olma bilincinin asilandigi, yeni nesillerin bir takim ortak deger ve ideolojiler etrafinda yetistirildikleri ve egitildikleri mekânlar olagelmistir. Aralarindaki dinî ve mezhepsel farkliliklarin yani sira lehçe, kültür ve alfabe farkliligi da bulunan Arnavutlar, tek ortak noktalari olan konustuklari Arnavutça vasitasiyla millî birlik ve beraberliklerini tesis etmeye çalismislardir. Bu noktada hem Arnavutlar hem de yabanci devletler tarafindan açilan mekteplerde farkli din ve mezheplere mensup Arnavut çocuklarinin ayni siniflarda egitim görmesi oldukça dikkat çekicidir.