Asya ile Avrupa Arasındaki Adam Atatürk

“Mustafa Kemal, Yakın Doğu’ya yeni bir biçim vermiş; bir çağı kapatmış ve bir yenisini başlatmıştır. Modern bilim ve karşılıklı etkileşim sayesinde Avrupa ile Asya’yı birbirine yaklaştırmıştır. İki kuvvet alanı birbirine yaklaştığında gerilimler artar. Ancak bilgi, karşıtlıkları hafifletir ve ortaya çıkan gücün istenilen yöne yönlendirilmesini mümkün kılar.”
Mikusch, bir Avrupa gözüyle bakarken, Anadolu’yu ve Mustafa Kemal’in şahsında şekillenen Türk millî mücadelesini soğukkanlı bir gözlemle çözümlemeye çalışır.
Eser, Atatürk’ün gençlik yıllarından başlayarak Osmanlı İmparatorluğu’nun çözülüşüne, Millî Mücadele’ye, Lozan’a ve Cumhuriyet’in kuruluşuna dek uzanan süreci adım adım ele alır. Mikusch yalnızca askerî ve siyasî olayları değil; bu olayların ardındaki zihniyetleri, sosyal yapıyı, halkın tepkilerini ve değişimin ruhunu da bizlere aktarır. Mustafa Kemal’in kişiliğini bir komutan, bir diplomat, bir devlet adamı ve nihayet modern bir ulusun mimarı olarak çok boyutlu bir biçimde ortaya koyar. Onun Batılılaşma anlayışını, laikliği savunuşunu ve toplumsal reformlarını incelerken, Türkiye’nin Doğu ile Batı arasındaki kültürel gerilimini satır satır gösterir.
Mikusch, Atatürk’ü yalnızca büyük bir lider olarak değil; aynı zamanda kendi coğrafyasının ve çağının çelişkileriyle yüzleşen bir insan olarak anlatır. Bu bakımdan eser, ne tek boyutlu bir kahraman portresi ne de salt bir tarih kronolojisi sunar; aksine dönemin karmaşasını, sancılarını ve dönüşümlerini Mustafa Kemal’in hayat çizgisini, yer yer onun ağzından yer yer kendi kalemi üzerinden anlamaya davet eder.