Biyopolitikanın Doğuşu College De France Dersleri (1978-1979)

Michel Foucault’nun 1970-1984 arasinda Collège de France’taki “Düsünce Sistemleri Tarihi” baslikli kürsüsünde verdigi bu derslerde, düsünürün elindeki tarihsel materyalleri nasil isledigine, felsefeyle tarih arasindaki baglari nasil ördügüne tanik oluyoruz. Bu derslerde Foucault, Antik Yunan’da paranin tesisinden 18. yüzyil Fransa sehirciligine, psikiyatrik iktidardan modern devlet aklina, Hiristiyan öznellik biçimlerinden neoliberalizmin insan kavrayisina uzanan tarihsel arastirmalari, hakikat ile özne arasindaki iliskinin biçimlerini sorgulayarak ortaya koyuyor. Istanbul Bilgi Üniversitesi Yayinlari, Fransa’da 1999’dan itibaren yayinlanan, birçok yeni arastirma için çikis noktasi olusturan ve Foucault’nun düsüncesinin alimlanmasinda bir dönüm noktasi haline gelen bu dersleri, Türkçe baskisi için yazilan yeni önsözlerle birlikte yayinliyor.Yönetim tekniklerinin tarihi konusundaki arastirmasini sürdüren Michel Foucault, 1979 senesindeki bu derste, «özgürlük yoluyla yönetme teknigi» olarak kavradigi liberalizm meselesini ele aliyor. Liberalizmi bir düsünce akimi olarak degil, ortaya çiktigi 18. yüzyildaki bir yönetim pratikleri bütünü olarak okuyan Foucault, burada özgürlügü bir yandan üretip bir yandan tüketen yeni bir aklin ortaya çiktigini savunuyor. Ancak Foucault'nun bu dersteki temel meselesi, bu liberal yönetim sanatinin 20. yüzyilda yasadigi derin dönüsümleri kavramaktir. Avrupa Birligi'nin insasinda da önemli bir yer tutan Alman ordoliberalizm akimi ile bugünkü neoliberalizmi besleyen Chicago Okulu düsüncesi, böylelikle ilk kez elestirel bir siyaset felsefesi tarafindan incelenmis oluyor. Foucault, ilk kez bu denli yakin bir tarihten, çagdasi oldugu yönetim pratiklerinden söz ederken, bugün hâlâ içinde yasadigimiz politik ve ekonomik aklin isleyisine de isik tutuyor: 1970'lerde gelisen yeni ekonomik insan modeli, insan sermayesi kavrami, toplumun sirketlestirilmesi gibi pratikler biyopolitikanin birer araci olarak ortaya çikiyor. Biyopolitikanin Dogusu, yayinlandigindan bu yana sosyoloji, siyaset bilimi, tarih ve felsefe alanlarinda büyük ilgi uyandirmis, çagdas elestirel düsüncenin temel basvuru metinlerinden biri haline gelmistir.