Bolşevik İhtilali ve Osmanlılar

Ekim Devrimi, tüm Avrupa’da en az Fransiz Devrimi kadar belirleyici ve etkileyici bir sürece yol açti. 1917 Rus Devrimi, Osmanli Imparatorlugu’nda yasayanlar için de etraflarinda ne olup bittigini heyecanla görme firsati veren bir deneyimdi. Ancak Bolsevik Ihtilâli’nin Osmanli’daki bu etkilerine daha dogrusu ne gibi etkileri olduguna dair, konuyla dogrudan ilgili çalismalardan ne yazik ki yoksunuz. Uygur Kocabasoglu ve Metin Berge’nin olaganüstü emekleriyle hazirlanan bu eserde, sosyalizm algisinin ve genel anlamda ihtilâllerin Osmanli toplumunda nasil karsilandigi ve algilandigi yalnizca Rusya’daki devrimle degil, 1840’larda baslayan, Komün günlerine geri giden, 1917 ile canlanan ve 1920’lerde politik stratejiler gerekçesiyle güncellenen bir süreçte ele aliniyor. Bolsevik Ihtilâli ve Osmanlilar, “eskiyanin kumandani Karl Marx denilen ...pehlivan“in fikirlerinin gazetelerdeki mebzul özetleriyle, 1917 Devrimi’nin Istanbul ve Anadolu basinindaki yansimalariyla, sosyalizmin ve komünizmin nasil tasavvur edildigiyle yola çikiyor. Islâm ve komünizm arasinda kurulmaya çalisilan bir mantik paralelligiyle ve elbette yalnizca “istirak-i emvâl ve iyal“ mantigina gelip tikanan bir kabalastirmayla ele alinmis bir siyasi düsüncenin, “Moskof ellerinde“ yeni bir idare tarzina nasil dönüstügünün, bu dönüsümün nasil karsilandiginin basin yoluyla izinin sürülmesini sagliyor. Eser, Osmanli’dan Cumhuriyet’e devreden bir tuhaf mirasin, modern Türkiye’deki seyrini takip edebilmek için de kiymetli bir baslangiç noktasi sunuyor.
(Arka Kapak)