Doğu'da Batı'da İrrasyonel Düşüncenin Boyutları

Bütün ideali bir Türk felsefesi olusturmak olan degerli felsefeci Selahaddin Halilov, böyle bir felsefenin koordinatlarini ortaya koymanin gayreti içindedir. Gönül Bünyadzade de bu projenin dinamik düsünürlerindendir. Bünyadzade bu eserinde, daha önce S. Halilov’un Dogu’dan Bati’ya Felsefe Köprüsü adli kitabinda kullandigi metodla Batili mistik filozoflar ile bizim büyük sufî düsünürleri mukayese etmekte, irrasyonel düsüncenin boyutlarini tespit etmege çalismaktadir. Irrasyonel düsünce akil-ötesi bir düsüncedir; bir iç tecrübe ile, murakabe yahut sezgi ile ulasilan bir düsünce terkibidir. Aklin enstrüman olarak kullanildigi bu düsünce tarzinda asil yükü tasiyan kalptir. Pascal, “Kalbin öyle sebepleri, öyle halleri vardir ki akil bunlari kavramaktan âcizdir.” der. Haklidir, kalbin dilini bilmeyen hakikate ulasamaz. Bu eserde kalbin dili tahlil edilmektedir. Gönül Bünyadzade, Dogu ve Bati tefekkürünün filozof ve mistik düsünürlerini daha çok “iç tecrübe” diyebilecegimiz “irrasyonel düsünce” açisindan incelemekte, onlarin can içinde “Can”a ulasmak üzere -Sîmurg misali- nasil Kaf Daginin ardina yöneldiklerini ve nihayet böyle bir iç tecrübenin bilgi degerini anlatmaktadir.