Ekümenik Patrikhane Tarihi, Siyasi, Dini ve Hukuki Açıdan

6. yüzyilda ekümenik sifati, Konstantinopolis Patrigi’ne, Roma Imparatorlugu baskentinin episkoposu oldugu için verilmisti. Fethin ardindan Fatih Sultan Mehmed, Bizans’tan Osmanli’ya hiçbir degisime ugramadan devrolan tek mesru kurum olan Büyük Kilise’yi ihdas ederken, söz konusu makamin temsil ettigi evrenselligi siyasetine dahil etme niyetini ilan ediyordu. Dogu Roma’dan Cumhuriyet dönemine dek kesintisiz süren Patrikhane’nin dinî oldugu kadar siyasi yeri ve anlami, Cumhuriyetçilerin dini devre disi birakan laik siyaset anlayisiyla sona erdi. Lozan Antlasmasi’nda Patrikhane’nin ekümenik sifati ve bundan kaynaklanan ruhani yetkileri, münakasa konusu yapilmadiklari ölçüde onaylandi. Ancak Patrik ve Patrikhane, siyaseten yeni ulus-devletin, dinen de laikligi dünyevi din mertebesinde telakki eden pozitivist tasavvurun, tipki hilafet gibi “öteki”si oldular. Lozan ile baslayan bu Patrik ve Patrikhane “takintisi” günümüzde, Islâm’in yaygin oldugu Türkiye’de Ortodoks Patrikhanesi’nin dinî sifatinin ne olmamasi gerektigi konusunda abes bir tartisma halinde sürüyor. Ekümenik Patrikhane’de yer alan yazilar konunun tarihî, dinî, hukuki ve siyasi boyutlarini ele alirken, bilgi eksikligini gidermeyi ve bilgi kirliligini temizlemeyi amaçliyor. Alexis Alexandris, Baskin Oran, Cem Sofuoglu, Cengiz Aktar, Elçin Macar, Emre Öktem, Kürsat Demirci, Panteleimon Rodopoulos, Paraskevas Konortas ve Samim Akgönül’ün makaleleriyle…