Emir Abdülkadir El-Cezairi

Emir Abdülkadir b. Muhyiddin el-Cezâirî el-Hasenî, 19. yüzyilda yasamis önemli bir komutan ve devlet adami, bir sûfî ve mütefekkirdir. Fransizlara karsi cihad ve direnis hareketinin liderligini üstlenmis ve on bes yil kadar süren mücâdele hayatinda kirk kadar muhârebeye komuta etmistir. Yine bu süreçte bagimsiz bir devlet kurmus, ancak gerekli iç ve dis destegi göremedigi için daha fazla direnemeyip Fransizlara teslim olmak zorunda kalmistir.Kâdirî bir ailede yetismis; daha gençlik yillarindan itibaren tasavvufî muhitlerde bulunmus ve Kâdiriyye’nin disinda Naksibendiyye, Mevleviyye ve Sâzeliyye gibi tarikatlara da intisâb edip icâzete nâil olmustur. Tasavvufî düsüncenin hemen her meselesinde görüslerini açiklamis, rûhî ve mânevî tecrübeleriyle meselelere isik tutmaya çalismistir. Bir Ekberî temsilcisi olarak Ibnü’l-Arabî’yi serh edip yorumlamistir. el-Mevâkif adli eseri, onun bu yönünü ortaya koyan önemli bir çalismadir. Ona göre, tasavvuf yoluna sülûk etmeyen ve tasavvufî hakikatlere nüfûz ederek nefsini tanimayan bir kisinin gerçek ihlâsi elde etmesi mümkün degildir. O kisi isterse insanlarin en verâ sahibi, en zâhidi, en âbidi, insanlardan kaçma ve uzlete siginma konusunda en dikkatlisi veya nefsin desîselerini ve ince kusurlarini arastirmada en hassas olani olsun, Allah’in rahmetiyle nefsini tanimadikça gerçek ihlâsa eremez.