Endülüste Raks

Avrupa denen sanal kitanin en karmasik ülkesidir Ispanya. Pirenelerden asagisi bir baska diyar. Kimine göre: Afrika baslar orada.. gündüz kavurur, gece dondurur; bir çöl. Her türlü yalnizligi bu yerde ögrenir insan: içine kapanir, görünmeyene kanatlanir. Bir de “Küçük Afrika“ var bogazin ötesinde: Afrikanin Avrupaya uzanmis kuzey bölgesi. Hem Akdenize kiyisi var, hem Atlas okyanusuna. Ama ikisi bir bütün. Yarimada ile “Küçük Afrika“, bir kendine özgülügü paylasir. Yarimadanin tarihine, yedi yüzyil boyunca, iste bu bütünlük yön verecektir. Müslüman Batinin -Fas’la Endülüs’ün- ortak tarihi, aradaki birligi, bütünlügü, tarihteki yazgilarinin ortak oldugunu, en çok da, Fas tarihinin Ispanya’daki olaylar üzerinde nasil etkili oldugunu vurgulamaktadir. Hegel, bu bütünlüge hiç deginmiyor. Yedi yilda fethedildi yarimada. Geri verilmesi yedi yüzyil sürdü. Bu arada ne oldu? Endülüs dönüstü Ispanya oldu.. “dil“ oldu (Ispanyolca), bilinç oldu (Ispanyol). Evet, Endülüs’ten önce de vardi Ispanya. Ama, Roma için vardi. Yetistirdigi kisilerin kökleri Ispanya, gövdeleri Romaydi. Endülüs, bir kisilik getirdi Ispanya’ya. Evreni kurgulayan Hegel, yereli algilayamamis. (Tanitim Yazisindan)